Για το παλιό Πανεπιστήμιο
Γράφει ο Νίκος Βούστρος
Η συζήτηση για το κεντρικό κτίριο του παλιού Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το οποίο κυριολεκτικά έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη του, έρχεται και επανέρχεται κατά καιρούς στο δημόσιο διάλογο, απασχολώντας από τα «καφενεία» των κοινωνικών δικτύων, έως τις προεκλογικές εξαγγελίες των κάθε λογής υποψηφίων.
Το πρόβλημα της εγκατάλειψης του συγκεκριμένου κτιρίου είναι πολύ παλιό, ουσιαστικά από όταν αποφασίστηκε η μεταφορά του Πανεπιστημίου στις τότε νέες εγκαταστάσεις της Δουρούτης, στη δεκαετία του ’80, τότε ξεκινά το πρόβλημα: Και ήταν πρόβλημα διττό: Αφενός της προχειρότητας με την οποία το κεντρικό κράτος αντιμετώπιζε πάντα των ζητήματα των άλλων πλην Αθήνας πόλεων, αλλά και η ανεπάρκεια των τότε πολιτικών παραγόντων, οι οποίοι δεν έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία και να απαιτήσουν την απόδοση στην πόλη των εγκαταστάσεων αλλά και και την άμεση συντήρηση για ένα κτίριο ήδη αρκετών δεκαετιών, που ήταν ηλίου φαεινότερο ότι σύντομα, προϊόντος του χρόνου θα είχε σοβαρά ζητήματα.
Δυστυχώς, τις επόμενες δεκαετίες ουδείς ενδιαφέρθηκε, με αποτέλεσμα αυτή την ώρα η κυριότητα του να ανήκει στο κεντρικό κράτος, το ίδιο να ρημάζει από την εγκατάλειψη, όπως πολλές φορές κι εμείς έχουμε αναδείξει με δημοσιεύματα και φωτορεπορτάζ, ήδη από το 2017, π.χ. εδώ: «Καταρρέει» από την εγκατάλειψη το κτίριο του παλαιού Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (φωτορεπορτάζ), χωρίς ωστόσο να έχει προκύψει κάποιο αποτέλεσμα, πέρα από αποσπασματικές συζητήσεις.
Κατά την άποψη μου, στον πρόσφατο γύρο συζητήσεων που έχει ανοίξει στην πόλη, η εστίαση του θέματος είναι απόλυτα λανθασμένη, καθώς το ζήτημα εστιάζεται στην αξιοποίηση του κτιρίου, άγνωστο πως και με ποιους πόρους, αποδίδονται ευθύνες στην τοπική αυτοδιοίκηση που …δεν το αξιοποίησε (λες και θα μπορούσε, ή λες και είναι δικό της!), ενώ άπαντες σπεύδουν με προμετωπίδα το ακαλαίσθητο κτίριο να κατηγορήσουν όποιον τους …βολεύει, ενώ άλλοι διατυπώνουν προτάσεις πέρα από κάθε λογική.
Κατά την άποψη μου, η όλη συζήτηση πρέπει να διεξαχθεί σε μια τελείως διαφορετική βάση:
- Θα πρέπει κάποιος, επίσημα και θεσμικά, να μας πει (τεκμηριωμένα!) εάν το κτίριο αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ή όχι και για ποιες χρήσεις.
- Στη συνέχεια επιτροπή ειδικών με μέλη πολλαπλών ειδικοτήτων, θα πρέπει να εκτιμήσει (με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια) τα κόστη του κάθε σεναρίου χρήσης, τόσο ως αρχικές κατασκευές όσο και ως ετήσια κόστη χρήσης, σαφώς και τα οφέλη και όχι μόνο τα οικονομικά, της κάθε πρότασης.
- Τέλος, και μόνο αφού έχουν ολοκληρωθεί τα δύο προηγούμενα, να τοποθετηθούν οι παράγοντες της περιοχής, να επιλέξουν τις προτεινόμενες χρήσεις και να επιχειρηματολογήσουν υπέρ ή κατά.
Και επειδή σίγουρα θα προκύψουν τριβές και διαφωνίες, πράγμα που ελάχιστα βοηθά σε τέτοιες περιπτώσεις, και για να μην έχουμε τα ευτράπελα άλλων παρεμβάσεων που έγιναν στην πόλη και έχουν καταντήσει ανέκδοτα, μπορεί κάλλιστα να διοργανωθεί ένα τοπικό δημοψήφισμα στην πόλη, ώστε να λήξει το θέμα μια για πάντα.
Αλλιώς θα είμαστε πάντα εγκλωβισμένοι σε ατέρμονες συζητήσεις τύπου καφενείου, όπου ο ένας θα προτείνει το ένα και άλλος το άλλο και τίποτα φυσικά δεν θα μπορεί να γίνει.
Και φυσικά, όσοι αναλάβουν να καταθέσουν τέτοιες προτάσεις, πρέπει να μελετήσουν το θέμα συνολικά, και μακροσκοπικά: Πως θα έρχονται αυτοί που θα έρχονται, που θα παρκάρουν όσοι επιθυμούν να έρχονται με το αυτοκίνητο τους, ποια θα είναι η εικόνα του συνόλου της περιοχής, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του προτεινόμενου κτιρίων και των χρήσεων του, η συμβολή στην αύξηση του ΑΕΠ της περιοχής και πολλά άλλα.
Παρεμπιπτόντως, θα πρέπει όσοι αντιμετωπίζουν το ζήτημα ρηχά οικονομικά να αντιληφθούν ότι δεν είναι η μόνη οπτική γιατί τότε η ανθρωπότητα θα έκτιζε μόνο ότι βγάζει κέρδος και όχι ότι χρειάζεται. Δεν θα είχαμε πχ. σχολεία, αφού δεν «βγάζουν» κέρδος ή δεν θα είχαμε ένοπλες δυνάμεις και στρατόπεδα, αφού επίσης δεν βγάζουν κέρδος.
Από την άλλη μεριά, όσοι το αντιμετωπίζουν ωσάν να διαθέτουν …λεφτόδεντρο, επίσης οφείλουν να προσγειωθούν, καθώς για κάθε δημιουργία και λειτουργία υπάρχει και το κόστος και τα έργα δεν γίνονται με …αέρα.
Με το να εκτοξεύονται ιδέες, καλές ή όχι, το να διατυπώνονται προτάσεις, εφικτές ή ανέφικτες, και να μένουν τα πράγματα εκεί, κανένα πρόβλημα δεν λύθηκε ποτέ.
Ν.Β.