Γράφει ο Γιάννης Β. Δεβελέγκας
Πολύ κουβέντα γίνεται τα δύο τελευταία χρόνια, γύρω από τη μορφή του Χριστουγεννιάτικου δένδρου της κεντρικής πλατείας της πόλης μας. Νέες εναλλακτικές προτάσεις έχουν αντικαταστήσει το παραδοσιακά στολισμένο έλατο και τη φάτνη. Ιδιαίτερες επιλογές, που βάζουν σε δοκιμασία την καλαισθησία των πολιτών.
Είναι προφανές, πως έχει επικρατήσει στους αρμόδιους η αντίληψη ότι ο μέσος Γιαννιώτης, ξάφνου ανέπτυξε εξελιγμένο καλλιτεχνικό αισθητήριο, απέκτησε ξεχωριστή φινέτσα και έγινε λάτρης της μοντέρνας τέχνης. Πως είναι σε θέση πλέον, αν και Βαλκάνιος, να εκτιμήσει τα σύγχρονα αισθητικά ρεύματα που καταφθάνουν διαρκώς, από ορισμένες (ευτυχώς όχι πολλές) ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Πως έχει κατά κάποιον τρόπο υποχρέωση, μέσα στα πλαίσια μιας προοδευτικής προσέγγισης της έμπνευσης, να υποδεχθεί με κατανόηση και θαυμασμό την εικόνα ενός κρεμασμένου ανάποδα δένδρου, απαλλαγμένου από τα βαρίδια της φάτνης, που στο κάτω κάτω της γραφής, έτσι όπως είναι γυρισμένο ανάποδα, πιάνει λιγότερο χώρο και αναδεικνύει με απαράμιλλο γούστο τα Χριστουγεννιάτικα στολίδια!
Ως έθιμο, το στόλισμα του Χριστουγεννιάτικου δένδρου, καθιερώθηκε στην Ευρώπη από τον όγδοο αιώνα για να αντικαταστήσει άλλα, μη χριστιανικά παρόμοια έθιμα της αρχαιότητας. Στην Ελλάδα το έφεραν οι Βαυαροί επί της εποχής του Όθωνα. Η ιδέα ενθουσίασε μικρούς και μεγάλους, υιοθετήθηκε αμέσως και αποτελεί έκτοτε σύμβολο και μέρος της ελληνικής κουλτούρας.
Η περυσινή εναλλακτική σύνθεση από πλαστικούς αποχετευτικούς σωλήνες, αποδοκιμάστηκε έντονα από τους Γιαννιώτες, οι οποίοι επιμένουν – και καλά κάνουν – παραδοσιακά. Το ίδιο συμβαίνει και με την φετινή έκδοση του Χριστουγεννιάτικου δένδρου που σε στιλ χαρτοκοπτικής και με έκδηλη προσπάθεια να εξάψει την φαντασία, μοιάζει να απευθύνεται αποκλειστικά και μόνο στις παιδικές ηλικίες. Έτσι λοιπόν, όπως είναι φυσικό, θεωρείται από τους περισσότερους και η φετινή πρόταση όχι ιδιαίτερα επιτυχημένη και αποδεκτή, αν και αισθητικά χαρακτηρίζεται πιο συμβατική σε σχέση με την περυσινή.
Άρεσε λοιπόν σε μερικούς το φετινό δένδρο και απέσπασε τα κολακευτικά τους σχόλια. Ωστόσο και αυτοί ακόμη πιστεύουν, ότι σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά που έχει, δεν θα έπρεπε να τοποθετηθεί στην κεντρική πλατεία. Πιο ταιριαστή θα ήταν η θέση του μέσα σε έναν παιδότοπο, ανάμεσα σε άλλες παρόμοιες ευρηματικές κατασκευές όπως είναι οι λαβύρινθοι με τα μπαλόνια και τα τεράστια χρωματιστά, πλαστικά και ξύλινα φινιστρίνια.
Κάποια φίλη παρατήρησε: «Δεν υπάρχει φάτνη! Ψάξτε στην πλατεία όσο θέλετε! Ένας Θεός ξέρει τι φωτίζει το άστρο της Βηθλεέμ που βρίσκεται στην κορυφή του. Ίσως φωτίζει την πολυπολιτισμικότητα, ίσως την πανανθρώπινη συνύπαρξη, ίσως ακόμα την πολιτιστική ολοκλήρωση μέσα από τη διαφορετικότητα. Ίσως και …τίποτα! Μπορεί να είναι καλύτερα έτσι, συνέχισε. Φαντάζεστε κάποια στιγμή, να δούμε αντί για την κλασική παραδοσιακή φάτνη, ένα τεράστιο κομμάτι τυρί έμμενταλ γεμάτο τρύπες και μέσα από αυτές να προβάλει χαμογελαστό, αντί για το Θείο Βρέφος, το τετράγωνο κεφάλι του Μπομπ του Σφουγγαράκη;»!
Υπερβολική η φίλη, ωστόσο δεν θα διαφωνήσω μαζί της στο ότι σε ολόκληρη την έκταση της πλατείας που φιλοξενεί το δένδρο, δεν έχει τοποθετηθεί φάτνη! Εκτός κι αν ο καλλιτέχνης την τοποθέτησε κάπου ανάμεσα στις τρύπες και τις κουδούνες της κατασκευής του και αδυνατεί να την εντοπίσει η σκουριασμένη μου φαντασία!
Ευτυχώς που ο Στρατός μας, σώζει για μια ακόμη φορά την κατάσταση. Τοποθέτησε όπως κάθε χρόνο στην κεντρική είσοδο της VIII Μεραρχίας Ηπείρου – Κατσιμήτρου, την καθιερωμένη φάτνη του, πιστός θεματοφύλακας των παραδόσεων και των ηθών της πατρίδας μας.
Ας είναι! Νομίζω, πως την καλύτερη πρόταση για την προώθηση εναλλακτικών, «cool» ιδεών για Χριστουγεννιάτικα δένδρα, την άκουσα από έναν έμπειρο εκπαιδευτικό που είχε ασχοληθεί στο παρελθόν με τα κοινά:
Πρότεινε να καθορισθεί ένας χώρος – όπως παραδείγματος χάριν η πλατεία Λορέντζου Μαβίλη στο Μώλο – στον οποίο κάθε χρόνο τέτοια εποχή, θα διοργανώνεται ένας καλλιτεχνικός διαγωνισμός, με καινοτόμες και πρωτοποριακές ιδέες για τα Χριστουγεννιάτικα δένδρα. Εκεί, θα δίνεται η ευκαιρία σε κάθε καλλιτέχνη, να κατασκευάζει επί τόπου και να παρουσιάζει ελεύθερα τη δική του ιδιαίτερη πρόταση. Θα μπορεί έτσι να βγάζει τα εσώψυχά του και να περνά μέσα από το έργο του, όποια μηνύματα τραβάει η ψυχή του, πληρώνοντας ωστόσο τα έξοδα της έμπνευσης και της κατασκευής του από την τσέπη του, χωρίς να επιβαρύνονται με αυτά οι δημότες και το ταλαιπωρημένο ταμείο του Δήμου.
Καλά Χριστούγεννα!
Πηγή: sta-fora
