«Η “απρόσκοπτη μετακίνηση” εντός του αστικού ιστού της πόλης των Ιωαννίνων είναι μάλλον προνόμιο των χρηστών Ι.Χ. Οι υπόλοιποι χρήστες του δρόμου πρέπει, δυστυχώς, να υποκλιθούν στην ολοκληρωτική κυριαρχία του αυτοκινήτου.
Ως πεζός, πρέπει να μπορεί να μετακινηθεί με ασφάλεια στο πεζοδρόμιο. Και εκεί που υπάρχει υψηλή χρήση από τους πεζούς δικαιολογείται απόλυτα, μάλλον επιβάλλεται, ένα ασφαλές πεζοδρόμιο. Είναι ασφαλής η οδός 28ης Οκτωβρίου, όπου καθημερινά κυκλοφορούν και κάνουν τα ψώνια τους χιλιάδες πεζοί σε ένα πεζοδρόμιο πλάτους ενός μέτρου, με τα οχήματα κάθε μεγέθους να κινούνται δίπλα τους σε ταχύτητες 30-40 km/h, χωρίς κάποιο έστω στοιχειώδες διαχωριστικό μεταξύ πεζής και μηχανοκίνητης κυκλοφορίας; Θα ένιωθε κάποιος ασφαλής να αφήσει το παιδί του να περπατήσει σε αυτό το δρόμο; Ωστόσο όλοι “σφυρίζουν αδιάφορα” και εκεί, γιατί είναι μάλλον ευτυχές το γεγονός ότι δεν έχουμε θρηνήσει κάποιο θύμα. Επιπροσθέτως, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι όσο βελτιώνεται η προσπελασιμότητα από πεζούς, βελτιώνονται και οι πωλήσεις των γύρω καταστημάτων. Επομένως ένα ασφαλέστερο και φαρδύτερο πεζοδρόμιο όπως το πρόσφατα κατασκευασμένο στην οδό Πυρσινέλλα, στην καρδιά του κέντρου, είναι το καλύτερο που θα μπορούσε να συμβεί στο συγκεκριμένο δρόμο. Και ας θυσιαστούν μερικές θέσεις στάθμευσης.
Ως ποδηλάτης, πρέπει να μπορεί να μετακινηθεί με ασφάλεια εντός του δρόμου, στον οποίο μάλιστα δικαιούται σύμφωνα με τον Κ.Ο.Κ. να χρησιμοποιεί το δεξί τμήμα του ρεύματος εφόσον δεν υπάρχει ποδηλατόδρομος. Πρέπει να έχει, μάλιστα, και την επιλογή να σταθμεύσει. Είναι λυπηρό να διαδηλώνει κάποιος που χρησιμοποιεί το αυτοκίνητό του για το οποίο διατίθενται χιλιάδες θέσεις στάθμευσης σε όλο το κέντρο τη στιγμή που ένας ποδηλάτης έχει μόνο την επιλογή να αφήσει το όχημά του σε σημεία μετρημένα στα δάχτυλα ενός χεριού. Γιατί η εναλλακτική επιλογή είναι να το κλειδώσει σε καποια κολώνα ή δέντρο, με προφανείς κινδύνους ακόμα και για την ασφάλεια των πεζών. Και είναι προσβολή για κάποιον που χρησιμοποιεί το ποδήλατό του ακόμα και για να μετακινηθεί σε κτίριο ιατρικών γραφείων στο κέντρο της πόλης, να του κολλάται στο όχημα χαρτί με την επιγραφή “μην παρκάρετε εδώ το ποδήλατο”, χωρίς καμία υπάρχουσα εναλλακτική ή πρόβλεψη για την ασφαλή στάθμευση του οχήματός του! Όπως ακριβώς συνέβη σε εμένα πριν λίγες εβδομάδες. Τα πράγματα γίνονται εξοργιστικά όταν συμβαίνουν ατυχήματα και δυστυχήματα σε παιδιά που χρησιμοποιούν το ποδήλατό τους για να μετακινηθούν, όπως πρόσφατα συνέβη στη Θεσσαλονίκη.
Ως χρήστης αστικών συγκοινωνιών πρέπει να νιώθει ασφάλεια ότι το λεωφορείο με το οποίο κινείται θα φτάσει στον προορισμό στην ώρα του και δεν θα εγκλωβιστεί από κάποιον ή κάποιους ασυνείδητους που κλείνουν ακόμα και το μοναδικό ρεύμα κυκλοφορίας προκειμένου να σταθμεύσουν παράνομα εντός του δρόμου. Και η κινηση του λεωφορειου πρέπει να ειναι απρόσκοπτη, αφενός μεν γιατι μεταφέρει στον ίδιο χώρο πολλαπλάσιους ανθρώπους από τον ίδιο χώρο που θα καταλάμβαναν αντίστοιχα αυτοκίνητα, άρα θα έπρεπε να έχει προτεραιότητα λόγω… “πλειοψηφίας”, αφετέρου δε διότι θα ήταν πολύ πιο ελκυστικό να χρησιμοποιήσει κάποιος το λεωφορείο, γνωρίζοντας οτι θα φτάσει στον προορισμό του σε παρόμοιο χρόνο με ενα αυτοκίνητο. Επειδή, βέβαια, ένα λεωφορείο κάνει συχνές στάσεις, θα πρέπει το χρόνο που βρίσκεται σε μια στάση να μην παρεμποδίζει την απρόσκοπτη μετακίνηση των άλλων οχημάτων, όπως ορθά συμβαίνει στην στάση του Δικαστικού Μεγάρου, η οποία χρησιμοποιείται και ως αφετηρία. Το αντιπαράδειγμα ειναι, φυσικά, σχεδόν όλες οι υπόλοιπες στάσεις λεωφορείων εντός του αστικού ιστού, αυτές δηλαδή που δε χρησιμοποιούνται ως αφετηρίες. Το μεγάλο αποκορύφωμα αποτελεί η αμέσως κοντινότερη στάση στο Δικαστικό, αυτή της Ακαδημίας, στην οποία μάλιστα υπάρχει και η λεγόμενη “τσέπη”, δηλαδή ειδικά διαμορφωμένος χώρος για την στάθμευση του λεωφορείου, χωρίς να παρεμποδίζει την υπόλοιπη κυκλοφορία, και να παρέχει ασφαλή προσέγγιση του οχήματος κοντά στο πεζοδρόμιο για επιβίβαση-αποβίβαση. Ωστόσο, δεν έχει υπάρξει ούτε μια μέρα στην οποία να μην υπάρχει εκεί ούτε ένα -προφανώς και εξόφθαλμα παράνομα- σταθμευμένο αυτοκίνητο. Ίσως αυτό να συμβαίνει και με τη συνδρομή της ίδιας της Τροχαίας, η οποία τις βραδινές ώρες σταθμεύει και αυτή ακριβώς εκεί για ελέγχους σε διερχόμενα αυτοκίνητα. Στην ίδια λογική εδώ και πολλά χρόνια έχει καταργηθεί η πρόσβαση αστικών λεωφορείων στο Μώλο, που, αν μη τι άλλο, είναι κυρίαρχος πόλος μετακίνησης κυρίως το καλοκαίρι, με την απολύτως δικαιολογημένη πρόφαση της δυσκολίας προσέγγισης των λεωφορείων εξαιτίας της υπερβολικής κίνησης αυτοκινήτων. Αποκλείεται, δηλαδή, η πρόσβαση των πολιτών στη λίμνη των Ιωαννίνων μέσω λεωφορείου, επειδή τα αυτοκίνητα είναι υπερβολικά πολλά στη διαδρομή. Ας ερωτηθούμε, μήπως ίσως θα ηταν λιγότερα αν υπήρχε η εναλλακτική της χρήσης συχνής και αξιόπιστης αστικής συγκοινωνίας;
Ειναι ντροπή για μια πόλη των 100 χιλιάδων κατοίκων, με 20 χιλιάδες πεζούς – οι περισσότεροι φοιτητές άλλωστε δεν μετακινούνται με αυτοκίνητο αλλά με τους άλλους τρόπους που προανέφερα – να θεωρείται “αστειότητα” η ασφαλής πρόσβαση του καθενός στο δρόμο. Με το μέσο της επιλογής του. Τα Ιωάννινα δεν είναι ούτε χρειάζεται να γίνουν ο ποδηλατικός παράδεισος του Άμστερνταμ, ούτε το Λονδίνο των κόκκινων αστικών λεωφορείων, ούτε το Βερολίνο με την υπερποικιλία μέσων σταθερής τροχιάς. Αυτό που χρειάζεται είναι η ισορροπία της “απρόσκοπτης μετακίνησης” να μη γέρνει προς όφελος αυτών που επιλέγουν το Ι.Χ. ως μέσο μετακίνησης και εις βάρος όλων των άλλων.»
* Ο συντάκτης της επιστολής αναφέρει ότι την απευθύνει σε απάντηση του πρόσφατου (29/9) άρθρου μας Κέντρο Ιωαννίνων: Κάθε μέρα και χειρότερα – Απαιτούνται λύσεις
