Η διαπραγμάτευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Περιφερειακή Συμφωνία της Ε.Ε. με την Αναπτυξιακή Κοινότητα Νοτιότερης Αφρικής (SADC) ολοκληρώθηκε και το κείμενο μονογραφήθηκε τον Ιούλιο του 2014. Περιλαμβάνει το «πρωτόκολλο 3» που ρυθμίζει την προστασία των Γεωγραφικών Ενδείξεων, του οποίου η τελική μορφή παρουσιάστηκε από την Κομισιόν στα κράτη – μέλη το Μάρτιο του 2014, περίοδο κατά την οποία, μάλιστα, η χώρα μας ασκούσε την προεδρία της Ε.Ε..
Στο «πρωτόκολλο 3» η προστασία για 4 από τα 23 ελληνικά προϊόντα που περιλαμβάνονται στον κατάλογο των Γεωγραφικών Ενδείξεων, με προεξέχουσα τη φέτα, είναι ανεπαρκής. Αντίστοιχα το ίδιο έχει συμβεί και στα κείμενα συμφωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον Καναδά, τη Σινγκαπούρη και το Βιετνάμ, χώρες με τις οποίες επίσης η Κομισιόν έχει ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις.
Η προστασία της ΠΟΠ φέτα στη συμφωνία με τη Ν. Αφρική είναι ανεπαρκής καθώς προβλέπει: 5ετή μεταβατική περίοδο κατά την οποία θα «συνυπάρχει» η ΠΟΠ φέτα με όλα τα εμπορικά σήματα που χρησιμοποιούσαν ήδη το όνομα φέτα. Μετά την μεταβατική 5ετία τα προϊόντα θα μπορούν να κυκλοφορούν ως «South Africa Feta» ή «Feta style» ή «feta type».
Με την ανάληψη των καθηκόντων της νέας κυβέρνησης, παρότι είχαν δημιουργηθεί τετελεσμένα (όπως προαναφέρθηκε, το κείμενο της συμφωνίας είχε ήδη μονογραφηθεί τον Ιούλιο του 2014), στο πρώτο κιόλας Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας τον Μάρτιο του 2015 ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου έθεσε με παρέμβασή του το θέμα, ζητώντας να «ανοίξει» εκ νέου η συζήτηση για το κείμενο της συμφωνίας και να συγκληθεί τριμερής Επιτροπή Ελλάδας – Κομισιόν – Ν. Αφρικής.
Στο επόμενο διάστημα υπήρξαν από την ελληνική πλευρά συνεχείς συναντήσεις, παρεμβάσεις και διαπραγμάτευση, και η χώρα μας είχε μπλοκάρει την εφαρμογή της συμφωνίας. Η Κομισιόν (η οποία σημειωτέον είναι εξουσιοδοτημένη για τις συμφωνίες αυτές και δεν δεσμεύεται από τις αποφάσεις του Συμβουλίου) δεν δέχθηκε να «ανοίξει» η συζήτηση για το κείμενο της συμφωνίας επικαλούμενη τον κίνδυνο αποτυχίας υιοθέτησής της.
Τελικά, μετά την τελευταία συνάντηση που είχε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου με τον αρμόδιο Επίτροπο κ. Χόγκαν, συμφωνήθηκε ένα κείμενο – δήλωση της Κομισιόν, το οποίο υιοθετήθηκε και από το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας, που δημιουργεί καλύτερες προοπτικές για την προστασία της φέτας και των άλλων Γεωγραφικών Ενδείξεων της χώρας.
Στο κείμενο – δήλωση της Κομισιόν υπάρχει η δέσμευση ότι κατά την μεταβατική περίοδο των 5 ετών από την ημερομηνία έναρξης της συμφωνίας με τη Ν. Αφρική θα αρχίσει τη διαδικασία αναθεώρησης της συμφωνίας, με σκοπό να επιτύχει για όλες τις Γεωγραφικές Ενδείξεις, συμπεριλαμβανομένης της φέτας, το ίδιο επίπεδο προστασίας.
Η Κομισιόν δεσμεύεται ακόμα ότι θα εξασφαλίσει την αυστηρή εφαρμογή της προστασίας των Γεωγραφικών Ενδείξεων που προβλέπονται στο Πρωτόκολλο 3 της Συμφωνίας και ότι στις υπό εξέλιξη και μελλοντικές διαπραγματεύσεις για τις Γεωγραφικές Ενδείξεις θα διατηρεί στενή επαφή με κάθε ενδιαφερόμενο κράτος- μέλος.
Στη σχετική διαπραγμάτευση ο Επίτροπος δεσμεύτηκε να στείλει στην Αθήνα ανώτερους υπάλληλους της Επιτροπής οι οποίοι θα ενημερώσουν τις υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ αλλά και τους επαγγελματίες σχετικά με τις δυνατότητες να εκμεταλλευτούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη χρηματοδότηση για την προώθηση της φέτας κυρίως στις αγορές που παρουσιάζονται προβλήματα.
Η χώρα μας συνεχίζει να μην είναι ικανοποιημένη από την συμφωνία με τη Ν. Αφρική αλλά και με τις υπόλοιπες που έχει «κλείσει» η Κομισιόν κατά το παρελθόν. Ωστόσο το αποτέλεσμα των πιέσεων και των παρεμβάσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης ήταν ό,τι περισσότερο μπορούσε να επιτευχθεί υπό τις δεδομένες συνθήκες, καθώς βάζει τις βάσεις για αναθεώρηση της συμφωνίας, με σκοπό την πλήρη προστασία της φέτας, πριν αρχίσει να παγιώνεται μια κατάσταση αρνητική.
Επιπλέον, το κείμενο – δήλωση της Κομισιόν δημιουργεί θετικό προηγούμενο για να είναι απόλυτη η προστασία της φέτας στις – πολλές – μελλοντικές συμφωνίες που έχει δρομολογήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η σθεναρή και παράλληλα εποικοδομητική στάση που τηρήσαμε όλη αυτή την περίοδο της διαπραγμάτευσης, καθώς και το αποτέλεσμά της, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για καλύτερες ημέρες στην παρουσία των ΠΟΠ προϊόντων μας στις διεθνείς αγορές.
