Του Καθηγητή ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΙΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ
Είναι γεγονός ότι αυτήν την εποχή η ανεργία στους νέους πτυχιούχους ΑΕΙ και ΤΕΙ καλπάζει αλλά κάποια θέματα έχουν διαχρονική σημασία και φρονώ ότι ένα από αυτά είναι και το θέμα του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού.
Βρισκόμαστε στις αρχές του 2011 και το Υπουργείο Παιδείας έχει ξεκινήσει σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης ρηξικέλευθες αλλαγές έτσι ώστε τα ελληνόπουλα να προσαρμοστούν με επιτυχία στις απαιτήσεις ενός κόσμου χωρίς σύνορα! Ευχή μου είναι η Ηγεσία του Υπουργείου να δώσει ιδιαίτερη προσοχή και στο θέμα της ορθής στελέχωσης των γραφείων Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού!
Το θέμα της ορθής και παραγωγικής επαγγελματικής αποκατάστασης μας είναι μια γκρίζα περιοχή που δυστυχώς μένει στο περιθώριο της προσοχής όλων μας ίσως γιατί έτσι εξυπηρετούνται οι διαιωνιζόμενες αδυναμίες κατανόησης της σημασίας της σωστής επιλογής επαγγέλματος και καριέρας. Και όμως η σωστή επιλογή της ενασχόλησης μας με ένα επάγγελμα, μια τέχνη ή μια επιστήμη για μια ολάκερη ζωή θα έπρεπε να αποτελεί σημείο επικέντρωσης της ύψιστης προσοχής και του προβληματισμού όχι μόνο κάθε νέου ανθρώπου και της οικογένειας του αλλά και ειδικών φορέων του παιδαγωγικού συστήματος γενικότερα.
Άτομα που έχουν κάνει σωστή επιλογή είναι άτομα ευτυχισμένα, αφοσιωμένα, δημιουργικά και παραγωγικά σε αντίθεση με άτομα που όταν στην μέση της καριέρας τους αντιλαμβάνονται ότι έχουν κάνει λάθος επιλογή μετατρέπονται σε δυστυχισμένες υπάρξεις που τους λείπει και η χαρά και η ικανοποίηση από την ολοκλήρωση του καθήκοντος, δεν γεύονται την αίσθηση της δημιουργίας και επιδείχνουν αρνητικές ανθρώπινες σχέσεις που έχουν ως υπόστρωμα τους την αίσθηση των χαμένων ευκαιριών και της πίκρας που προκύπτει από λαθεμένες επιλογές της νιότης.
Ο εργάτης, ο τεχνίτης, ο υπάλληλος, ο επιστήμονας, ο επιχειρηματίας, ο καλλιτέχνης εφόσον αισθάνονται ότι η καθημερινή τους ενασχόληση τους γεμίζει έστω και εάν σε κάποιες στιγμές και κάποιες περιπτώσεις προκύπτουν και δυσκολίες και απογοητεύσεις και συγκρούσεις τότε έχουν την απαραίτητη υποκίνηση να δημιουργήσουν, να προκόψουν. Φυσικά σαν επακόλουθο της συλλογικής προσπάθειας προσαρμοσμένων ατόμων έρχεται και η πρόοδος του κοινωνικού συστήματος και η συσσώρευση οικονομικού πλούτου και η δημιουργία κοινωνικής και εργασιακής γαλήνης.
Δυστυχώς η καθημερινή πραγματικότητα αποδεικνύει ότι τουλάχιστον ένας στους πέντε έχουν κάνει λαθεμένη επιλογή επαγγελματικής ενασχόλησης και καριέρας. Σε σχετικές έρευνες ανακαλύπτουμε ότι η επιλογή της επαγγελματικής μας δραστηριότητας υπαγορεύεται και από το ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο αντικείμενο αλλά και από την υποκειμενική εντύπωση του ατόμου ότι θα μπορέσει να τα πάει καλά στο επάγγελμα που διαλέγει. Στα αγόρια προβάλλει έντονη η ανάγκη για “ασφάλεια” ενώ στα κορίτσια είναι εμφανής η επιθυμία να “υπηρετήσουν” και να προσφέρουν, και μαζί το ενδιαφέρον για τους άλλους.
Η ανάγκη για ατομική επιτυχία δεν χρειάζεται να πηγαίνει ενάντια στις ανάγκες του κοινωνικού συστήματος για συλλογική επιτυχία. Σαφώς και θα υπάρξουν όπως πάντοτε υπήρξαν άτομα τα οποία τόσο για προσωπικούς ψυχοκοινωνικούς όσο και για άλλους λόγους που συγκαλύπτονται από την επίφαση οικονομικών και θεσμικών διεκδικήσεων, αδυνατούν να λειτουργήσουν σωστά και παραγωγικά στην καριέρα τους. Η προσωπική τους όμως αποτυχία γίνεται συχνά αιτία δημιουργίας και πολυπλοκότερων κοινωνικών προβληματισμών ιδιαίτερα εφόσον τέτοια “δυστυχισμένα” επαγγελματικά άτομα βρεθούν μέσα από τις κλασικές διαδικασίες ανέλιξης λόγω αρχαιότητας όπως συμβαίνει ΚΑΤΑ ΚΑΝΟΝΑ στο δημόσιο τομέα σε θέσεις κλειδιά. Οι αποφάσεις αυτών των ανθρώπων τόσο για θεσμικά θέματα όσο και για πρόσωπα αποτελούν την εξωτερίκευση των προσωπικών βιωματικών καταστάσεων τους με αποτέλεσμα να επιβεβαιώνεται η ενδόμυχη άποψη πολλών υφισταμένων και συναδέλφων τους ότι τα άτομα αυτά και είναι, και δρουν και αποφασίζουν… κομπλεξικά!
Δυστυχώς στον ελληνικό χώρο η έννοια του Επαγγελματικού Προσανατολισμού δεν έχει βρει ακόμη τις εφαρμογές που ήδη χρειαζόμαστε ως ένα σύγχρονο κοινωνικό και οικονομικό σύστημα ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτό τείνει να διαιωνίζει τα θέματα της προσωπικής δυστυχίας που μορφοποιούνται από λαθεμένες επιλογές επαγγέλματος. Ας σκεφθούν οι γονείς πόσα παιδιά μας κάθε χρόνο εντάσσονται σε μια Πανεπιστημιακή σχολή ή σε κάποιο ΤΕΙ όχι γιατί αυτό ήταν το αντικείμενο της προτίμησης τους αλλά επειδή τα μόρια τους εκεί τους πήγαν, ενώ παράλληλα διαιωνίζεται και το βαρύ κόστος του κοινωνικού συστήματος από την έλλειψη εμπνευσμένων και δημιουργικών, αφοσιωμένων και παραγωγικών ανδρών και γυναικών που θα μπορούσαν να είναι πολύ καλύτεροι στη δουλειά τους εφόσον είχαν επιλέξει άλλον… πάγκο!
Με αγάπη θέλω να προτρέψω τους γονείς, συγγενείς και τους συναδέλφους όλης της ακαδημαϊκής κοινότητας που παίρνουμε στα χέρια μας κάθε χρόνο τα παιδιά της Ελλάδας και τα εμπλουτίζουμε με γνώσεις, ήθος και οράματα με απώτερο στόχο να μας διαδεχθούν, να μας αντικαταστήσουν και – την ευχή – να μας… ξεπεράσουν, να δώσουμε στα ελληνόπουλα ότι καλύτερο έχουμε για να μπούνε μεθαύριο στο στίβο της βιοπάλης και της κοινωνικό – οικονομικής παραγωγής έτοιμα και να αποδώσουν αλλά και να αισθανθούν την εργασιακή ικανοποίηση και την προσωπική αίσθηση ευτυχίας που τους αξίζει…
Βασικά, λοιπόν, «κάθε κατεργάρης στον…. πάγκο του», για να έχουμε ευτυχισμένα άτομα και αρμονικά κοινωνικό – οικονομικά σύνολα…
