Στις 8 Σεπτεμβρίου 2016 ημέρα Πέμπτη και ώρα 11.00 το πρωί στις Πηγές Άρτας Ιστορικής έδρας του δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη και στην Πλατεία Προέδρου Β. Καπερώνη, (Κεντρική Πλατεία Πηγών) κατά τον εορτασμό του Ιερού Ναού Γεννήσεως της Θεοτόκου, με την εθελοντική συνδρομή ενοριτών συγχωριανών μας αλλά και μελών της Αδελφότητας Πηγιωτών, θα αναβιώσει για μία ακόμη φορά, το παραδοσιακό κεντρικό πανηγύρι του χωριού μας, παραθέτοντας δωρεάν γεύμα [πλην ποτών] στους προσκυνητές, με ορχήστρα δημοτικών τραγουδιών για ελεύθερο χορό.
Στην συνάντηση αυτή των κατοίκων, αλλά και των επισκεπτών, μας δίνεται η μοναδική ευκαιρία να νοιώσουμε νοσταλγικές στιγμές αλλά και να δοκιμάσουμε τις ντόπιες παραδοσιακές συνταγές.
Η διοργάνωσή που στηρίζεται αποκλειστικά στον εθελοντισμό και τις προσφορές των συγχωριανών μας, ξεκίνησε για πρώτη φορά το 2012 με μεγάλη επιτυχία και συνεχίζεται και εφέτος. Σκοπό έχει στις δύσκολες ημέρες που περνάμε όλοι μας, να διατηρηθεί ζωντανό αυτό έθιμο αφού τα τελευταία χρόνια είχε ατονήσει όπως και πολλά άλλα παραδοσιακά πράγματα, λόγω νέων ευδαιμονιστικών και καταναλωτικών συνηθειών.
Το πανηγύρι της 8ης Σεπτεμβρίου το κυριότερο του χωριού μας, έχει για όλους τους Πηγιώτες ιδιαίτερη συναισθηματική αξία διότι παραπέμπει σε ένα έθιμο των προγόνων μας που ξεκίνησε πριν από 100 περίπου χρόνια.
Στην κεντρική εκκλησία του χωριού, από όλους τους απομακρυσμένους συνοικισμούς, κατέφθαναν συγχωριανοί μας με πόδια ή με τα ζώα τους, αφού δεν υπήρχε τότε δρόμος και αυτοκίνητα..
Μετά την Θεία λειτουργία ξεκινούσε ολοήμερο γλέντι, με φαγητό που έφερναν από το σπίτι τους οι οικογένειες, κάτω από τις πανύψηλες φτελιές της Εκκλησίας που υπήρχαν τότε. Έτσι οι παλαιότεροι θα έχουν την ευκαιρία να φέρουν στη μνήμη τους παρόμοια γλέντια τα οποία γίνονταν μερικές δεκαετίες πριν και μαζί με αυτούς και οι νέοι θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον τρόπο διασκέδασης και τα παλιά έθιμα των προγόνων μας..
Το πανηγύρι χωρίζονταν παλιά σε τρία μέρη:
Πρώτο το θρησκευτικό, με λειτουργία στην εκκλησία, δοξολογία και λιτάνευση της εικόνας.
Το δεύτερο ήταν το ψυχαγωγικό, όπου κάτω από τις θεόρατες φτελιές με όργανα, μουσική και χορό στρωνόταν τραπέζι με ό,τι ο καθένας είχε να προσφέρει.
Τρίτο ήταν το οικονομικό, καθώς στήνονταν υπαίθρια παζάρια ενώ γινόταν πώληση ντόπιων αγροτικών προϊόντων [ντομάτες, μήλα σταφύλια σύκα κ.α] πού μεταφέρονταν σε κοφίνια με γαϊδουράκια.
Οι κάτοικοι του χωριού αλλά και των γύρω περιοχών, είχαν την ευκαιρία να αναδιοργανώσουν τις κοινωνικές τους σχέσεις, είτε σε οικογενειακό είτε σε ευρύτερο επίπεδο, να συνάψουν συμφωνίες οικονομικής φύσης, ακόμη και μία ευκαιρία για τα δύο φύλα να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, να γίνουν συνοικέσια ή δεσμοί που τις περισσότερες φορές οδηγούσαν σε γάμους.
Αυτό το έθιμο διατήρησαν οι γονείς και παππούδες μας σχεδόν μέχρι τις μέρες μας.
Καλούμε λοιπόν όλους τους απανταχού Πηγιώτες αυτή την ημέρα να την αφιερώσουν στην Παναγιά του χωριού μας και να συμμετάσχουν σʼαυτό το αντάμωμα. Με τη συμμετοχή μας, διατηρούμε ζωντανή την παράδοση του τόπου μας, και αναδεικνύουμε την πολιτιστική κληρονομιά, αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής των κατοίκων.
Η Αδελφότητα Πηγιωτών Άρτας δηλώνει ότι θα σταθεί δίπλα σε αυτή την εθελοντική προσπάθεια των Πηγιωτών και θα στηρίξει με τα μέλη της, την αναβίωση του λαϊκού πανηγυριού.
Επίσης καλούμε και τους προσκυνητές συνδημότες και συμπατριώτες, επίσημους και μη, να μας τιμήσουν με την παρουσία τους Η εκδήλωση αυτή είναι και ένα πρόκριμα για την περαιτέρω συνέχισή του και ζητούμε από όλους να το αγκαλιάσουν και να το στηρίξουν.
