Το σύνδρομο του απατεώνα είναι το σαμποτάρισμα και η αμφισβήτηση του εαυτού μας. Εάν διαρκώς αμφιβάλλετε για τον εαυτό σας και πιστεύετε πως ό,τι έχετε πετύχει δεν οφείλεται στις ικανότητές σας αλλά έτυχε, τότε υποφέρετε από το σύνδρομο του απατεώνα.
Οι πέντε τύποι «απατεώνων»
- Ο τελειομανής: Ο τελειομανής πιστεύει πως πάντα υπάρχουν περιθώρια για να έχει καλύτερα αποτελέσματα, εκτός κι αν είναι ήδη τέλειος. Αισθάνεται υποκριτής, επειδή η τελειομανία του τον κάνει να πιστεύει πως δεν είναι τόσο καλός όσο νομίζουν οι άλλοι.
- Ο ειδικός: Αυτό το άτομο νιώθει έτσι, επειδή δεν ξέρει τα πάντα σχετικά με ένα αντικείμενο ή θέμα, ή επειδή δεν έχει τελειοποιηθεί σε ό,τι αφορά όλα τα στάδια μιας διαδικασίας. Εφόσον υπάρχουν κι άλλα να μάθει, αισθάνεται πως δεν έχει φτάσει στον βαθμό του «ειδικού».
- Η εκ γενετής ιδιοφυία: Εδώ, το άτομο αισθάνεται σαν απατεώνας, επειδή δεν πιστεύει πως είναι από τη φύση του ευφυές ή ικανό. Εάν δεν κάνει κάτι σωστά με την πρώτη προσπάθεια ή χρειάζεται χρόνο για να αποκτήσει μια δεξιότητα, αισθάνεται ότι εξαπατά τους γύρω του.
- Ο σολίστας: Κάποιος μπορεί να αισθάνεται έτσι, επειδή χρειάστηκε να ζητήσει βοήθεια για να φτάσει σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο ή κατάσταση. Εφόσον δεν τα κατάφερε μόνος του, αμφιβάλλει για την επάρκεια και τις ικανότητές του.
- Ο υπερήρωας: Σε αυτή την περίπτωση, το άτομο πιστεύει πως πρέπει να δουλεύει πιο σκληρά απ’ όλους ή να επιτυγχάνει τις υψηλότερες επιδόσεις. Διαφορετικά, είναι απατεώνας.
Πώς ξέρω ότι έχω το σύνδρομο του απατεώνα;
Αρχικά θεωρούσαν πως η έννοια του συνδρόμου αυτού αφορούσε κυρίως τις γυναίκες, όμως τελικά επηρεάζει όλους τους χαρακτήρες ανεξαρτήτως φύλου.
Εάν αναρωτιέστε μήπως το έχετε, κάντε τις εξής ερωτήσεις στον εαυτό σας:
- Αγχώνεστε ακόμα και για τα πιο μικρά λάθη ή ελαττώματα στη δουλειά σας;
- Αποδίδετε την επιτυχία σας στην τύχη ή σε εξωτερικούς παράγοντες;
- Είστε ευαίσθητοι ακόμα και στην εποικοδομητική κριτική;
- Υποβαθμίζετε τις ικανότητές σας και σε τομείς που είστε πραγματικά πιο ικανοί από άλλους;
Πώς αισθάνεται κάποιος με σύνδρομο του απατεώνα;
- αδυναμία να αξιολογήσουμε ρεαλιστικά την επάρκεια και τις δεξιότητές μας,
- αποδίδουμε την επιτυχία μας σε εξωτερικούς παράγοντες,
- επικρίνουμε την απόδοσή μας,
- φοβόμαστε ότι δεν θα ανταποκριθούμε στις προσδοκίες των άλλων,
- θέλουμε να αποδίδουμε πάνω από τις δυνατότητές μας,
- σαμποτάρουμε την ίδια μας την επιτυχία.
- αμφισβητούμε τον εαυτό μας,
- θέτουμε πολύ δύσκολους στόχους και αισθανόμαστε απογοήτευση όταν δεν τους επιτυγχάνουμε.
Το πρόβλημα είναι ότι ενώ για κάποιους κάποιους, το σύνδρομο αυτό μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για να επιτύχει πράγματα, για τους περισσότερους σημαίνει άγχος. Για παράδειγμα, ίσως προετοιμάζεστε υπερβολικά ή εργάζεστε πιο σκληρά απ’ ό,τι χρειάζεται, προκειμένου να «διασφαλίσετε» πως κανείς δεν πρόκειται να ανακαλύψει πως είστε απατεώνες. Ως εκ τούτου, το άγχος αυξάνεται και ίσως οδηγήσει στην κατάθλιψη.
Επίσης ένα άλλο πρόβλημα με το σύνδρομο του απατεώνα είναι, πως το ότι προχωράτε με επιτυχίες δεν αλλάζει τη γνώμη που έχετε για τον εαυτό σας. Όσο περισσότερα καταφέρνετε, τόσο περισσότερο αισθάνεστε σαν απατεώνες. Είναι σαν να μην εσωτερικεύετε την εμπειρία της επιτυχίας σας.
Αίτια για το σύνδρομο του απατεώνα
Ανατροφή: Η ανατροφή και η οικογενειακή δυναμική παίζουν σημαντικό ρόλο. Ειδικότερα, γονείς που χαρακτηρίζονται από έλεγχο και υπερπροστασία συμβάλλουν στην ανάπτυξη του συνδρόμου του απατεώνα στα παιδιά.Επίσης, άτομα που προέρχονται από οικογένειες που βιώνουν υψηλά επίπεδα συγκρούσεων και δεν είναι ιδιαίτερα υποστηρικτικές, είναι πιο πιθανόν να βιώσουν αυτό το σύνδρομο.
Ανάληψη θέσης ευθύνης: Μπορεί κάποιος να νιώσει ότι δεν είναι ικανός για τα νέα του καθήκοντα. Το σύνδρομο του απατεώνα είναι πιο συχνό όταν βρισκόμαστε σε μεταβατική περίοδο και δοκιμάζουμε νέα πράγματα .Η πίεση για επιτυχία σε συνδυασμό με την έλλειψη εμπειρίας, μπορεί να πυροδοτήσει συναισθήματα ανεπάρκειας σε αυτούς τους νέους ρόλους.
Τελειομανία: Ίσως δυσκολεύεστε να ζητήσετε βοήθεια από άλλους και να χρονοτριβείτε εξαιτίας των υψηλών προτύπων σας.
Νευρωτισμός: Συνδέεται με πιο υψηλά επίπεδα άγχους, ανασφάλειας, έντασης και ενοχών.
Κοινωνικό Άγχος: Το σύνδρομο του απατεώνα και το κοινωνικό άγχος μπορεί να επικαλύπτονται.
Πώς μπορείτε να το αντιμετωπίσετε
Διερωτηθείτε για τις σκέψεις σας. Καθώς αρχίζετε την αξιολόγηση των ικανοτήτων σας και κάνετε μικρά βήματα, αναρωτηθείτε εάν οι σκέψεις σας βγάζουν νόημα. Είναι λογικό να πιστεύετε πως είστε απατεώνες λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα γνωρίζετε;
Σταματήστε τις συγκρίσεις. Κάθε φορά που συγκρίνετε τον εαυτό σας με άλλους θα βρείτε κάποιο λάθος που πυροδοτεί το συναίσθημα πως δεν είστε αρκετά καλοί.
Χρησιμοποιείτε με φειδώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Γνωρίζουμε πως η κατάχρηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να σχετίζεται με συναισθήματα κατωτερότητας. Εάν προσπαθείτε να παρουσιάσετε κάτι που δεν είστε πραγματικά το μόνο που θα γίνει είναι να ενισχυθεί το συναίσθημά σας ότι είστε απατεώνες.
Να θυμάστε, πως αν νιώθετε έτσι σημαίνει πως έχετε επιτύχει πράγματα στη ζωή σας. Προσπαθήστε να μετατρέψετε το συναίσθημα αυτό σε ευγνωμοσύνη Δείτε τι έχετε καταφέρει στη ζωή σας και να είστε ευγνώμονες για ότι έχετε πετύχει.
πηγή: ertnews.gr
