Γράφει ο Βασίλης Βεζδρεβάνης, ωτορινολαρυγγολόγος
Η νεογνική βαρηκοΐα δεν είναι τόσο σπάνια όσο οι περισσότεροι από εμάς νομίζουν. Στην Ελλάδα κάθε 1000 γεννήσεις θα εμφανιστούν 2 νεογνά με βαρηκοΐα τέτοια που θα επηρεάσει στον υπέρτατο βαθμό την καθημερινότητά τους στο μέλλον. Το 1 από αυτά τα δύο νεογνά θα προέρχεται από οικογένεια που έχει και άλλα μέλη με κληρονομική βαρηκοΐα.
Αν θεωρήσουμε δεδομένο ότι κάθε χρόνο στη χώρα μας γεννιούνται περί τα 90000 με 100000 νεογνά, υπολογίζεται ότι έχουμε γύρω στα 200 περιστατικά νεογνικής βαρηκοΐας.Τα μισά από αυτά δεν είναι λόγω κληρονομικότητας, αλλά εξαιτίας προ ή περιγεννητικών συμβαμάτων, λόγω λοιμώξεων της μητέρας κατά τη διάρκεια της κύησης, χορήγησης φαρμάκων στο νεογνό, χωρίς προφανή αιτία (ιδιοπαθής νεογνική βαρηκοΐα) κτλ.
Η ανάγκη για ένα πρόγραμμα καθολικού νεογνικού ελέγχου ακοής προκύπτει από τις επιπτώσεις της καθυστέρησης διάγνωσης της βαρηκοΐας. Αν καθυστερήσει η διάγνωση το βαρήκοο παιδί δε θα μπορέσει να δέχεται τα ακουστικά ερεθίσματα που πρέπει ώστε να αναπτύξει λόγο, ομιλία, επικοινωνία στον ίδιο βαθμό με ένα παιδί με φυσιολογική ακοή. Η μελλοντική πνευματική, ψυχική, κοινωνική του θέση και εξέλιξη εξαρτώνται άμεσα από την έγκαιρη αντιμετώπιση της αναπηρίας αυτής.
Οι παλαιότεροι από εμάς, αλλά και οι νεότεροι δυστυχώς, είχαμε συνομηλίκους συμμαθητές που τους αφήσαμε πίσω στην εκπαιδευτική διαδικασία καθώς ήταν “κωφάλαλοι”. Κάποια από αυτά τα παιδιά με αλαλία εκ κωφώσεως, όπως είναι ο σωστός όρος, δεν μπήκαν ποτέ στην εκπαίδευση και κανένα από όσα τα έστειλαν τελικά οι γονείς τους στο σχολείο δεν την ολοκλήρωσε με τον τρόπο που θα μπορούσε.
Στην αγορά εργασίας πάντα οι επιλογές των ενήλικων πια βαρήκοων ατόμων ήταν και θα είναι περιορισμένες, ενώ στην εποχή μας δε θα πρέπει να λησμονούμε και το κοινωνικο-οικονομικό μακροχρόνιο κόστος της απασχόλησης φορέων του κράτους με την αποκατάσταση και ομαλή ένταξη του βαρήκοου – κωφού στο κοινωνικό γίγνεσθαι, τη χορήγηση συντάξεων αναπηρίας κοκ.
Η πραγματικότητα όμως είναι ότι αν το κράτος και όλοι όσοι από εμάς ασχολούμαστε με την παροχή υγείας ασχοληθούμε έγκαιρα με το θέμα της νεογνικής βαρηκοΐας, μπορούμε την αναπηρία αυτή να την ελαχιστοποιήσουμε. Πότε είναι λοιπόν έγκαιρη η ανίχνευση και η αντιμετώπιση της νεογνικής βαρηκοΐας; Η πρώτη εξέταση της ακοής κάθε νεογνού πρέπει να γίνεται μέσα στο μαιευτήριο με τη δοκιμασία ανίχνευσης των ωτοακουστικών εκπομπών (TEOAE ή /και DPOAE ) και οπωσδήποτε όχι μετά το μήνα από τη γέννηση . Η διάγνωση θα τεθεί με την αδυναμία λήψης των ακουστικών προκλητών δυναμικών του εγκεφαλικού στελέχους (ABR) όχι αργότερα από τον 3ο μήνα ζωής.
Η έναρξη της προσπάθειας αποκατάστασης της ακοής θα πρέπει να ξεκινήσει από τον 6ο μήνα . Η καθυστέρηση της έναρξης αυτής της προσπάθειας μειώνει την αποτελεσματικότητά της. Ας σημειωθεί και ας συνυπολογιστεί εδώ και η καθυστέρηση της έγκρισης από το Υπουργείο Υγείας της προμήθειας ενός κοχλιακού εμφυτεύματος που μπορεί να φτάσει, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα , μέχρι και το ένα έτος. Πρέπει να θεωρείται ανεπίτρεπτο να διαγιγνώσκεται η βαρηκοΐα ενός παιδιού στα 3 έτη πολύ δε περισσότερο και αργότερα όπως δυστυχώς και συμβαίνει. Προτείνονται ακουστικά βαρηκοΐας και κοχλιακά εμφυτεύματα. Ακολουθεί επίμονη προσπάθεια από μια ομάδα ειδικών (ακοολόγος, ωτοχειρουργός, παιδίατρος – αναπτυξιολόγος, λογοθεραπευτής, παιδοψυχολόγος) καθώς και από τους γονείς και το ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον, οι οποίοι θα πρέπει και αυτοί να έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα.
Τα αποτελέσματα μας δικαιώνουν όλους, καθώς το βαρήκοο παιδί αποκτά λόγο, ομιλία και επικοινωνία με το περιβάλλον εφάμιλλη των άλλων παιδιών. Φοιτούν στα ίδια σχολεία με τους συνομηλίκους τους και ολοκληρώνουν επιτυχώς την εκπαίδευσή τους χωρίς καθυστερήσεις. Αποκτούν τη θέση που τους πρέπει στο εργασιακούς χώρους χωρίς να μειονεκτούν σε τίποτα. Ουσιαστικά μπορούμε να καταργήσουμε μια αναπηρία!!!
Είναι λοιπόν καθήκον όλων εμάς των επαγγελματιών υγείας να προτρέπουμε και να εξασφαλίζουμε τον έλεγχο της ακοής κάθε νεογνού .Τα οφέλη όλων μας σαν κοινωνία και σαν κράτος είναι πολλαπλά . Δυστυχώς το επίσημο κράτος δεν έχει νομοθετήσει τον υποχρεωτικό καθολικό νεογνικό έλεγχο της ακοής και θα πρέπει να στηριχτούμε σε ίδιες δυνάμεις και προσπάθειες μέχρι να γίνει το αυτονόητο αυτής της νομοθέτησης.
Στη σημαντική προσπάθεια που γίνεται από το Παρατηρητήριο Νεογνικής Βαρηκοΐας(www.knea.gr) θα πρέπει να συνεισφέρουμε όλοι. Το βασικότερο σε αυτό το σημείο λοιπόν είναι η ενημέρωση όσο δυνατό περισσοτέρων επαγγελματιών υγείας και φυσικά του κοινού και κυρίως των νέων και των μελλοντικών γονέων . Στην προσπάθεια ενημέρωσης του κοινού έχουν εθελοντικώς συμμετάσχει πολλοί συμπολίτες μας ακόμα και με τηλεοπτικά spot (https://www.youtube.com/watch?v=C9ywWewjzc4) . Ας γίνουμε αρωγοί όλοι σε αυτή την προσπάθεια περιορισμού της παιδικής βαρηκοΐας και κατεπέκταση της μείωσης του αριθμού των ανάπηρων βαρήκοων ενηλίκων συνανθρώπων μας.
