Παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες, πολλές τζαμάλες σε όλη την πόλη και το λεκανοπέδιο Ιωαννίνων
Για ακόμη μια φορά οι Γιαννιώτες τίμησαν το αρχέγονο έθιμο της “τζαμάλας” (ή “αλαγούζια” όπως ονομάζεται σε μερικά σημεία του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων), παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες με τις έντονες βροχοπτώσεις και το τσουχτερό για την εποχή κρύο. Χαρακτηριστικό είναι ότι μέχρι λίγη ώρα πριν τη δύση του ηλίου (χρόνος κατά τον οποίο ανάβουν οι “τζαμάλες”), υπήρχε συνεχής βροχόπτωση, η οποία όμως δεν πτόησε τους διοργανωτές και το Δήμο Ιωαννιτών, υπό την αιγίδα του οποίου οι τοπικοί σύλλογοι και φορείς διοργανώνουν το συγκεκριμένο αποκριάτικο δρώμενο. Οι κάτοικοι από νωρίς άρχισαν να συγκεντρώνονται γύρω από τη τζαμάλα της γειτονιάς τους, έτοιμοι να γιορτάσουν γι’ ακόμα μία φορά μέχρι το πρωί…
Έθιμο Διονυσιακό, κατευθείαν από την αρχαιότητα
Το έθιμο έρχεται αυτούσιο κατευθείαν από τα αρχαία χρόνια και συγκεκριμένα από τις Διονυσιακές γιορτές των Ανθεστηρίων τις οποίες τελούσαν οι Αρχαίοι Έλληνες, περίπου αυτή την περίοδο του έτους, όπου συνήθιζαν να ανάβουν μεγάλες φωτιές (πίστευαν πως η φωτιά εξαγνίζει) και χόρευαν & τραγουδούσαν γύρω τους, πίνοντας φυσικά κρασί. Πολλές οι σχετικές παραστάσεις σε αγγεία τα οποία έχουν διασωθεί.
Σήμερα, σε μια εντελώς παρόμοια τελετουργία, οι κάτοικοι της κάθε περιοχής σε μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες, ανάβουν μεγάλες φωτιές και έπειτα αρχίζουν να χορεύουν σε κύκλο γύρω από τη φωτιά, πίνοντας κρασί. Ο χορός και το τραγούδι συνεχίζεται όλο το βράδυ μέχρι το ξημέρωμα της καθαράς Δευτέρας, οπότε κλείνει με την καθιερωμένη επίσκεψη στο φούρνο, για την αχνιστή λαγάνα της σαρακοστής (φωτο λαγάνες από το φούρνο Γ. Φάκου, Λ. Παν/μίου). Αμέσως μετά, θα επιστρέψουν στις “τζαμάλες” όπου στα κάρβουνα της φωτιάς αρχίζει ήδη να βράζει η καθιερωμένη σαρακοστιανή φασολάδα στο καζάνι. Και το γλέντι συνεχίζεται…
Θεωρείται το αποκορύφωμα των εορτασμών της περιόδου της αποκριάς και η τελευταία ευκαιρία για διασκέδαση πριν από την περίοδο της σαρακοστής. Το έθιμο διατηρείται με ευλάβεια στα Ιωάννινα και στα γύρω χωριά, καθώς επίσης και σε άλλες περιοχές της Ηπείρου.
