Γράφει ο Βασίλης Βλέτσας*
Το πανέμορφο φυσικό τοπίο που περιβάλει το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων, το μοναδικό για τη γραφικότητά του νησάκι, το ιστορικό κάστρο και τα αρχαιολογικά, θρησκευτικά και πολιτισμικά μνημεία της πόλης, συγκινούν την κοινή αισθητική. Οι εμβληματικές αλλά και οι ήπιες, προσεγμένες οικιστικές και αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν πριν μια δεκαετία από την παράταξη Ανεξάρτητη Δημοτική πρωτοπορία με Δήμαρχο το Νίκο Γκόντα, συμβαδίζουν και πείθουν ακόμα και τον πιο απαιτητικό και επιφυλακτικό δημότη αλλά και τους πολυάριθμους επισκέπτες.
Αναμφισβήτητα ο συνδυασμός φυσικού κάλους και ανθρώπινης παρέμβασης μπορεί να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία αισθητικής στην πόλη μας μεταμορφώνοντας την σε μια απ’ τις ομορφότερες πόλεις της Ευρώπης αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής των δημοτών.
Με ποιον τρόπο όμως διατηρείς, τονίζεις και προβάλεις τις ομορφιές μιας πόλης όταν έχεις την ευθύνη να το κάνεις ως Δημοτική Αρχή; Όσα βλέπουμε να υλοποιούνται σ’ αυτόν τον τομέα τα τελευταία χρόνια, είτε μας απογοητεύουν είτε συχνότερα τραυματίζουν αυτό που οι περισσότεροι χαρακτηρίζουμε ως αισθητική.
Είναι πασιφανές ότι οι είσοδοι της πόλης, που είναι μια βιτρίνα για κάθε περιοχή, δεν θυμίζουν ότι μπαίνεις στην πρωτεύουσα της Ηπείρου, σε μια πόλη ανερχόμενη τουριστικά, που διεκδικεί το μερίδιό της στην αγορά της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Οι κοινόχρηστοι χώροι των Ιωαννίνων παραμένουν εγκαταλελειμμένοι και αναξιοποίητοι, ενώ όπου έχει επιχειρηθεί προσπάθεια βελτίωσης έχει επέλθει απομείωση του χώρου πρασίνου. Οι Γιαννιώτες, λόγω απραξίας και αδιαφορίας των αρμοδίων, στερούνται χώρους που θα μπορούσαν να απολαμβάνουν, όπως για παράδειγμα το Γιαννιώτικο Σαλόνι , ένα αληθινό στολίδι πρασίνου που δυστυχώς βιώνει τα τελευταία χρόνια την εγκατάλειψη, με το μεγαλύτερο μέρος του να θυμίζει σκουπιδότοπο.
Επίσης ο καθημερινός περίπατος στην πόλη των Ιωαννίνων φανερώνει την έλλειψη συντήρησης των βασικών υποδομών ή τις αποσπασματικές παρεμβάσεις (μπαλώματα) τα οποία κυριολεκτικά θυμίζουν την έλλειψη ομοιομορφίας και τάξης. Η καθαριότητα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι μιας όμορφης πόλης, στην πραγματικότητα η εικόνα που παρουσιάζουν τα τουριστικότερα σημεία δεν τιμούν κανέναν μας όπως η παρόχθια περιοχή. Επιπλέον η κουλτούρα ανακύκλωσης στα Ιωάννινα κινείται σε χαμηλά επίπεδα παρά τις φιλότιμες προσπάθειες ιδιωτών οργανισμών και εθελοντικών φορέων. Αξιοσημείωτο είναι ότι η «αισθητική» ρύπανση στο κέντρο της πόλης από τις εκατοντάδες αφίσες σε κολώνες είναι πολύ μεγάλη, αφού δεν γίνεται προσπάθεια για τον έλεγχο της αφισορύπανσης και ο νόμος που υπάρχει δεν εφαρμόζεται.
Οι πολιτιστικές παρεμβάσεις κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος. Η αισθητική δοκιμάζεται όταν κάποιος φέρει στο μυαλό του τον Χριστουγεννιάτικο διάκοσμο. Για παράδειγμα ας δοκιμάσει κάποιος να αναζητήσει στο διαδίκτυο «τα χειρότερα χριστουγεννιάτικα δένδρα». Αμέσως θα διαπιστώσει ότι πρωταθλητής του χειρότερου αναδεικνύεται ο Δήμος Ιωαννιτών και μάλιστα για τρία συνεχόμενα έτη 2015,2016,2017 όπου οι αρμόδιοι επέβαλαν στους δημότες να υποστούν τις ιδιαίτερες εικαστικές προτιμήσεις τους. Επίσης η διεκδίκηση της πολιτιστικής πρωτεύουσας κατέληξε από προετοιμασία για φιέστα σε … μοιρολόι αποδεικνύοντας την προχειρότητα και τον λανθασμένο τρόπο αντίληψης της προβολής και προώθησης μιας σύγχρονης πόλης. Όπως είναι γνωστό ο φάκελος υποψηφιότητας της πόλης απορρίφθηκε χωρίς καν να αξιολογηθεί.
Οι αέναοι και «μεγαλόπνοοι» σχεδιασμοί», οι βαρύγδουπες εξαγγελίες – πυροτεχνήματα λίγο πριν τις δημοτικές εκλογές έρχονται σε αντίθεση με την κοινή αντίληψη περί αισθητικής του μέσου Γιαννιώτη πολίτη. Χαρακτηριστικά παραδείγματα οι δεκάδες μελέτες που τις περισσότερες φορές δεν τυγχάνουν της αποδοχής των συμπολιτών μας όπως για παράδειγμα αυτή της αξιοποίησης της κεντρικής πλατείας.
Η δημιουργία μια καθημερινότητας με «αισθητική» μπορεί να επιτευχθεί χωρίς βαθυστόχαστους σχεδιασμούς αλλά προσεγγίζοντας την κοινή λογική. Οι αισθητικές παρεμβάσεις τοπίου μπορούν με πιο απλό και πρακτικό τρόπο να καταστούν απόλυτα εφικτές και άμεσα εφαρμόσιμες ακόμη και χωρίς πολυέξοδες αρχιτεκτονικές μελέτες που απαιτούνται για αναπλάσεις.
Είναι επιτακτική ανάγκη η αντίληψη για το αστικό κέντρο το οποίο θα εμπεριέχει την κανονικότητα, την αρμονία και παράλληλα την ύπαρξη μιας σειράς αντιθέσεων στις γειτονιές των Ιωαννίνων. Τα δημοτικά διαμερίσματα μπορούν να αποκτήσουν ταυτότητα, αναδεικνύοντας τις ομορφιές κάθε περιοχής ξεχωριστά.
Μία τέτοια αντίληψη είναι βέβαιο ότι θα υποστηριχτεί από τους ενεργούς πολίτες. Όλοι μαζί μπορούμε να αλλάξουμε την ψυχολογία μας αλλάζοντας την αισθητική της πόλης μας. Αρκεί όλοι μαζί να διεκδικήσουμε τα Γιάννενα που μας αξίζουν!
*Ο Βασίλης Βλέτσας είναι Αντιπροέδρος Δημοτικού Συμβουλίου Ιωαννίνων – Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με την «Ανεξάρτητη Δημοτική Πρωτοπορία»
