Οι οκτώ άξονες των αλλαγών στον «Καλλικράτη» – Τι έρχεται στην τοπική αυτοδιοίκηση

Τα βασικότερα σημεία της εισήγησης της Επιτροπής που είχε συσταθεί στο υπουργείο Εσωτερικών, για την αναθεώρηση του «Καλλικράτη» παρουσίασε ο πρόεδρός της και γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών, Κώστας Πουλάκης.

Τα οκτώ σημεία της πρότασης

Προτείνεται ένα μοντέλο επαναοριοθέτησης των ασκούμενων από την τοπική αυτοδιοίκηση και την κρατική διοίκηση αρμοδιοτήτων.
Εξειδικεύεται η «μοντελοποίηση» των ΟΤΑ, ώστε να αντιμετωπίζονται διακριτά ειδικές κατηγορίες δήμων, όπως ιδίως οι νησιωτικοί και οι ορεινοί, ενώ δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση της μητροπολιτικής διακυβέρνησης.
Επανασχεδιάζονται οι θεσμοί ενδοδημοτικής αποκέντρωσης, ώστε να δημιουργηθούν ισχυρές τοπικές δομές στο εσωτερικό κάθε δήμου, με ουσιαστικές αρμοδιότητες, οι οποίες -σε συνδυασμό με την ενίσχυση των θεσμών άμεσης κοινωνικής συμμετοχής- αναμένεται να αυξήσουν το αίσθημα εγγύτητας των πολιτών προς το θεσμό της αυτοδιοίκησης.
Αποσυνδέονται οι αυτοδιοικητικές εκλογές από τις ευρωεκλογές, ενώ προτείνεται ως εκλογικό σύστημα για τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια η απλή αναλογική, με διατήρηση του θεσμού του δημάρχου και του περιφερειάρχη που θα εκλέγεται, ως επικεφαλής του αντίστοιχου συνδυασμού, σε δεύτερο γύρο, αν χρειάζεται.
Προτείνεται ένα νέο, δημοκρατικό, αποτελεσματικό και διαφανές σύστημα οικονομικής διαχείρισης και δημοσιονομικής εποπτείας των ΟΤΑ, που θα εξασφαλίζει την οικονομική τους βιωσιμότητα, χωρίς να παραβιάζει τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτοτέλειά τους.
Ενισχύονται οι διαδικασίες συμμετοχικής κατάρτισης του προϋπολογισμού των ΟΤΑ, ώστε να έχει λόγο στον αυτοδιοικητικό σχεδιασμό και η τοπική κοινωνία.
Προτείνεται η αλλαγή του τρόπου κατανομής της κρατικής επιχορήγησης των ΟΤΑ, βάσει ενός αλγορίθμου που θα λαμβάνει υπόψη το ελάχιστο κόστος λειτουργίας ενός ΟΤΑ και θα κατατείνει στη μείωση των ανισοτήτων και στη στήριξη των μικρών και μειονεκτούντων ΟΤΑ, με ταυτόχρονη ενίσχυση της αποτελεσματικότητας για την είσπραξη των ιδίων εσόδων των ΟΤΑ.
Επικαιροποιούνται οι διαδικασίες του αναπτυξιακού προγραμματισμού, με τη θεσμοποίηση συνεργειών μεταξύ όλων των βαθμίδων της διοίκησης και σταθερή συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης.