Το Εργαστήριο Λαογραφίας του Τμήματος Ιστορίας – Αρχαιολογίας του Παν/μίου Ιωαννίνων, διοργάνωσε σε συνεργασία με τον Μορφωτικό-Πολιτιστικό Σύλλογο Ματσουκίου «Η ΒΥΛΙΖΑ», την Μοναστηριακή Επιτροπή της Ι.Μ. Βύλιζας και την Ιστορική – Λαογραφική εταιρεία Τζουμέρκων (Ι.Λ.Ε.Τ.), Ημερίδα με θέμα: «Έρευνα, προβολή και διαχείριση του πολιτισμού των μικρών τόπων. Το παράδειγμα του ορεινού πολιτισμού των Τζουμέρκων (15ος – 20ος αι).»
Η Ημερίδα διεξήχθη στις 11 Οκτώβρη στο Ματσούκι του Δήμου Τζουμέρκων και στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Την παρακολούθησαν 15 μεταπτυχιακοί φοιτητές και κάτοικοι του χωριού.
Την Ημερίδα χαιρέτησαν: ο Δήμαρχος Βορείων Τζουμέρκων κ. Ιωάννης Σεντελές, ο Αλκιβιάδης Λάνταβος, εκπρόσωπος του Συλλόγου «Η ΒΥΛΥΖΑ», ο Αθανάσιος Μακρής, εκ μέρους της Μοναστηριακής Επιτροπής της Ι.Μ. Βύλιζας και ο Αθανάσιος Μπαζούκας, αντιπρόεδρος της Ι.Λ.Ε.Τ.
Οι Θεματικές της Ημερίδας ήταν:
1.Τοπικές κοινωνίες και πολιτισμοί: Τα Τζουμερκοχώρια.
2.Προστασία, προβολή και διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω των νέων τεχνολογιών.
3.Προσέγγιση της σχέσης πολιτισμού, τουρισμού και τοπικής ανάπτυξης. Η ανάδειξη της τοπικότητας στο παρόν.
4.Παρουσίαση του πολιτιστικού χάρτη της περιοχής των Τζουμέρκων. Όρια, δεσμεύσεις και προοπτικές.
5.Πολιτιστικές διαδρομές στα Τζουμέρκα: δρόμοι διαλόγου και ποιοτικής ανάπτυξης.
Την Ημερίδα διαδέχτηκε η λειτουργία του Μεταπτυχιακού Σχολείου Βορείων Τζουμέρκων με θέμα: «Το πολιτισμικό παρελθόν και παρόν των μικρών τόπων. Μελέτη, ανάδειξη και αξιοποίηση».
Τα επιστημονικά πεδία και οι στόχοι του ήταν:
1.Η μελέτη της ιστορικότητας των τοπικών πολιτισμών, Θεωρητικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις.
2.Η πολιτισμική διαχείριση (και μέσω των νέων τεχνολογιών).
3.Η ανάδειξη της τοπικότητας στο παρόν προς όφελος της αειφόρου ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών.
4.Η επικέντρωση στο τοπικό πολιτισμικό σύστημα των Τζουμέρκων.
Το διδακτικό προσωπικό του Σχολείου ήταν μέλη ΔΕΠ Πανεπιστημίων και μέλη ερευνητικών φορέων.
Οι εργασίες του σχολείου πραγματοποιήθηκαν στους χώρους της Ι. Μονής Βύλιζας, όπου και φιλοξενήθηκαν καθηγητές και φοιτητές.
Η Βύλιζα –επί 3ήμερο- έζησε στιγμές της παλιάς της αίγλης τότε – στα χρόνια της ακμής της – που ήταν ο πνευματικός φάρος της ευρύτερης περιοχής των Τζουμέρκων.
Με σύμμαχο και τον υπέροχο καιρό, οι φιλοξενούμενοι – εντυπωσιασμένοι από το θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον, το ανακαινισμένο κτιριακό συγκρότημα της Μονής, με τις υπέροχες και σπάνιες τοιχογραφίες της και την πλούσια συλλογή φορητών εικόνων και την φιλοξενία – αποχαιρέτησαν την Μονή και τους ανθρώπους της, υποσχόμενοι πως θα ξανάρθουν.
Την επόμενη επισκέφθηκαν το γειτονικό χωριό Καλαρρύτες, όπου διανυκτέρευσαν . Επισκέφθηκαν τον Ι.Ν. Αγίου Νικολάου και περιόδευσαν τον οικισμό απολαμβάνοντας την αρχιτεκτονική του.
Την άλλη μέρα επισκέφθηκαν το Μοναστήρι της Κηπίνας στον ομόνυμο οικισμό και κατόπιν το Συρράκο, όπου επισκέφτηκαν τον Άγιο Νικόλαο και τον Ναό της Παναγίας καθώς και τα δύο Λαογραφικά Μουσεία: του Κρυστάλλη και της Ερμηνείας Φωτιάδου.
Το απόγευμα έφτασαν στα Πράμαντα, όπου επισκέφτηκαν το ιστορικό γεφύρι της Πλάκας και στη συνέχεια τη Μονή Τσούκας, στο Ελληνικό και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης».
Η Ημερίδα και το Φθινοπωρινό Σχολείο –με τη σύμφωνη γνώμη των συνδιοργανωτών- αφιερώθηκε στη μνήνη του χωριανού μας Βασίλη Κωσταδήμα (Τζώνου), μέλους της Επιτροπής της Ι.Μ. Βύλιζας, που χάθηκε πρόσφατα, επί 33 χρόνια κατέθεσε και την ψυχή του, για την Βύλιζα.
Υ.Γ.: Ευχαριστούμε το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων για την επιλογή του χωριού μας και της Μονής Βύλιζας, για την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης δράσης.
Ευχαριστούμε τον Δήμαρχο Βορείων Τζουμέρκων για την πολύπλευρη συνεισφορά του.
Ευχαριστούμε τις γυναίκες του χωριού μας που μερίμνησαν για την φιλοξενία των επισκεπτών μας.
Ευχαριστούμε τους αδελφούς Κώστα και Δημήτρη Κωσταδήμα, που φιλοξένησαν στους χώρους των καταστημάτων τους, τους επισκέπτες χωρίς αμοιβή.
Ευχαριστούμε την Ι.Λ.Ε.Τ. για την προσφορά της.
Ευχαριστούμε τον Πρόεδρο του Πτηνοτροφικού Συνεταιρισμού «ΠΙΝΔΟΣ», για την δική του προσφορά.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ και σ’ όσους Ματσουκιώτες βοήθησαν ποικιλοτρόπως για την άρτια διοργάνωση της παραπάνω εκδήλωσης.
Από την Μοναστηριακή Επιτροπή,
Της Ι.Μ. Βύλιζας Ματσουκίου
