O Xoρός του Ζαλόγγου

Σωκράτης Βασιλείου,
Εκπαιδευτικός – συγγραφέας
Σύμβουλος Εκδόσεων “Άπειρος Χώρα”

Μετά από το νέο “επεισόδιο” στο “Εθνοαπρεπές σήριαλ” της σεναριογράφου – νεοϊστορικού και ελληνίδας βουλευτού, κ. Ρεπούση, για το “μύθο του Ζαλόγγου”, έχουμε να καταθέσουμε τη δική μας, προϊόν έρευνας, άποψη, για την ιστορική αυτή νεοελληνική τραγωδία.

Την πρώτη γραπτή αναφορά στη θυσία του Ζαλόγγου, που συνέβηκε στις 16 Δεκεμβρίου του 1803, τη χρωστάμε στον Πρώσσο περιηγητή και διπλωμάτη, Ιάκωβο Μπαρτόλντυ, που έτυχε την εποχή αυτή να βρίσκεται στα Γιάννινα.

Τη δεύτερη γραπτή αναφορά στη θυσία του Ζαλόγγου, τη χρωστάμε στον Άγγλο στρατιωτικό, αρχαιολόγο και περιηγητή Γουλιέλμο Μαρτίνο Ληκ, που υπηρετούσε το 1805 στην αυλή του Αλή Πασά.

Την τρίτη γραπτή αναφορά στη θυσία του Ζαλόγγου, το 1815, τη χρωστάμε στο σύντροφο και συναγωνιστή των Σουλιωτών, φιλικό Χριστόφορο Περραιβό.

Την τέταρτη γραπτή αναφορά στη θυσία του Ζαλόγγου, τη χρωστάμε στο Γάλλο διπλωμάτη και περιηγητή Φραγκίσκο Πουκεβίλ, ο οποίος υπηρέτησε για δέκα χρόνια στην αυλή του Αλή Πασά.

Την πέμπτη γραπτή αναφορά στη θυσία του Ζαλόγγου τη χρωστάμε στο Γάλλο ιστορικό, λόγιο και ακαδημαϊκό Κλωντ Φωριέλ.

Την έκτη γραπτή αναφορά στη θυσία του Ζαλόγγου τη χρωστάμε στον εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό, ο οποίος στο 1823, στιχουργούσε:
“Τες εμάζωξεν στο μέρος, του Ζαλόγγου τ’ ακρινόν,
της ελευθεριάς ο έρως και τες έμπνευσε χορόν…”

Την έβδομη γραπτή αναφορά τη χρωστάμε στον ιστοριοδίφη Γιάννη Βλαχογιάννη, ο οποίος, παραθέτει τις συγκλονιστικές μνήμες της θειά- Βαρσάμως, της μοναδικής διασωθείσης κατά το ολοκαύτωμα του Ζαλόγγου.

Όσον αφορά το γνωστό τραγούδι, “Έχε γεια καημένε κόσμε…”, αυτό φαίνεται να δημιουργήθηκε στις αρχές του 1900.

Περισσότερες λεπτομέρειες για τη θυσία του Ζαλόγγου μπορείτε να διαβάσετε στο Β’ τόμο του βιβλίου μας: “Περιήγηση στο δημοτικό τραγούδι”.