Στις κάλπες προσέρχονται από τις 07:00 το πρωί και έως τις 19:00 οι εκλογείς προκειμένου να αναδείξουν τις νέες δημοτικές και περιφερειακές Αρχές του τόπου.
Το εκλογικό σώμα
Η δύναμη του εκλογικού σώματος αριθμεί 9.775.181 Έλληνες πολίτες (οι 465.218 ψηφίζουν για πρώτη φορά σε αυτοδιοικητικές εκλογές), καθώς και 17.957 Ευρωπαίους πολίτες.
«Μάθε πού Ψηφίζεις»
Η ενημέρωση για τη διεύθυνση του εκλογικού τμήματος στο οποίο ψηφίζουμε γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμα «Μάθε πού Ψηφίζεις» στον ιστότοπο του υπουργείου Εσωτερικών https://mpp.ypes.gov.gr/ η οποία είναι προσβάσιμη και από το Gov.gr. Σχετική ενημέρωση παρέχεται και από την τηλεφωνική γραμμή 2131361500, καθώς και από τα κατά τόπους ΚΕΠ και τους Δήμους.
Η αναγνώριση των εκλογέων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος γίνεται με βάση την αστυνομική τους ταυτότητα ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους ή την άδεια οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. Σημειώνεται ότι τυχόν «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας, όπως και ελληνικό διαβατήριο που έχει λήξει είναι αποδεκτά.
H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας.
Οι στρατιωτικοί και όσοι υπηρετούν στα σώματα ασφαλείας θα πρέπει να προσκομίσουν τις στρατιωτικές ή υπηρεσιακές τους ταυτότητες.
Οι Ευρωπαίοι πολίτες, οι οποίοι ψηφίζουν εφόσον είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των δήμων, αναγνωρίζονται με έγκυρο αποδεικτικό ταυτότητας ή διαβατηρίου.
Μετά την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος και εφόσον ζητηθεί από τον εκλογέα, χορηγείται σε αυτόν έντυπη βεβαίωση άσκησης του εκλογικού δικαιώματος, που υπογράφεται και σφραγίζεται από τον πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής.
Εκλογείς που χωρίς να έχουν στερηθεί του εκλογικού τους δικαιώματος, δεν περιλαμβάνονται στους εκλογικούς καταλόγους, μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα έως το τέλος της ψηφοφορίας, σε οποιοδήποτε εκλογικό τμήμα του δήμου, στα δημοτολόγια του οποίου είναι γραμμένοι αρκεί να έχουν μαζί τους πιστοποιητικό εγγραφής τους στα δημοτολόγια, το οποίο χορηγείται από τον οικείο δήμο ακόμα και την ημέρα των εκλογών.
Με απόλυτη προτεραιότητα ψηφίζουν όσοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε παρατεταμένη αναμονή προκειμένου να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, όπως π.χ. έγκυες, υπερήλικες, άτομα με αναπηρία, ασθενείς κ.λπ., καθώς και όσοι καλύπτουν υπηρεσιακές ανάγκες, όπως αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων, της Ελληνικής Αστυνομίας ή υπάλληλοι που εκτελούν υπηρεσία για τις εκλογές.
Για τα άτομα με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα προβλέπεται στο ισόγειο κάθε καταστήματος ψηφοφορίας η λειτουργία ειδικού χώρου, όπου οι εκλογείς αυτοί θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με τη βοήθεια δημοτικού υπαλλήλου.
Αναλυτικά η διαδικασία
Οι ψηφοφόροι προσέρχονται στο παραβάν αρχικά για τις δημοτικές εκλογές και στη συνέχεια, αφού ρίξουν το ψηφοδέλτιο στην αντίστοιχη κάλπη, επανέρχονται για την ψηφοφορία των περιφερειακών συνδυασμών και υποψηφίων.
Πόσους σταυρούς βάζουμε
Ο αριθμός των σταυρών εξαρτάται από τον αριθμό των εδρών των περιφερειακών και δημοτικών συμβούλων ανά εκλογική περιφέρεια. Ειδικότερα, για την εκλογή δημοτικών συμβούλων, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του με σταυρό υπέρ 1, 2 ή 3 υποψηφίων σε δήμους που εκλέγουν έως και 19 μέλη, δηλαδή σε δήμους που έχουν μέχρι 10.000 κατοίκους.
Αν ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου είναι μεγαλύτερος ή ίσος του 25, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του με σταυρό υπέρ 4 υποψηφίων κατά ανώτατο όριο.
Με ανάλογο τρόπο, στις περιφερειακές εκλογές ο εκλογέας εκφράζει την προτίμησή του:
- προς 1 υποψήφιο περιφερειακό σύμβουλο σε περιφέρειες όπου εκλέγεται 1 σύμβουλος,
- προς 1 ή 2 στις περιφέρειες όπου εκλέγονται από 2 έως και 7 σύμβουλοι
- μέχρι και τρεις σε περιφέρειες όπου εκλέγονται από 8 έως και 12 μέλη
- έως και 4 υποψήφιους συμβούλους στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται περισσότεροι από 12 περιφερειακοί σύμβουλοι.
Ο μέγιστος αριθμός σταυρών αναγράφεται σε κάθε ψηφοδέλτιο. Σε περίπτωση που κάποιος επιλέξει περισσότερους υποψηφίους από όσους είναι επιτρεπτό, το ψηφοδέλτιο δεν είναι άκυρο και προσμετράται κανονικά στο σύνολο των ψηφοδελτίων που έλαβε ένας συνδυασμός, χωρίς όμως να λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός.
Τη διοίκηση ή απλά την είσοδο στα δημοτικά συμβούλια των 332 δήμων της χώρας διεκδικούν συνολικά 1.222 συνδυασμοί, ενώ για τις 13 περιφέρειες 78 συνδυασμοί.
Τις συνολικά 8.481 θέσεις στα δημοτικά συμβούλια διεκδικούν 63.906 υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι, δηλαδή η αναλογία είναι μία θέση προς 7,5 υποψηφίους. Αντίστοιχα τον σταυρό προτίμησης για τις 611 θέσεις στα περιφερειακά συμβούλια ζητούν από τους ψηφοφόρους 7.395 υποψήφιοι περιφερειακοί σύμβουλοι, που σημαίνει ότι κάθε μία θέση τη διεκδικούν 12 υποψήφιοι.
Ο μεγαλύτερος αριθμός υποψηφίων (80.465) είναι για τις δημοτικές κοινότητες.
Η καταμέτρηση
Αμέσως μετά το τέλος της εκλογικής διαδικασίας, σε κάθε εκλογικό τμήμα αρχίζει το άνοιγμα της κάλπης, η αρίθμηση των φακέλων, η διαλογή των ψήφων και η μετάδοση των αποτελεσμάτων της ψηφοφορίας.
Στα εκλογικά τμήματα που η αρίθμησή τους λήγει σε μονό αριθμό, οι εφορευτικές επιτροπές ανοίγουν πρώτα την κάλπη των δημοτικών εκλογών, ενώ στα εκλογικά τμήματα που η αρίθμησή τους λήγει σε ζυγό αριθμό, οι εφορευτικές επιτροπές ανοίγουν πρώτα την κάλπη των περιφερειακών εκλογών.
Σε ποιες περιπτώσεις θα οδηγηθούμε σε «δεύτερη Κυριακή»
Στους δήμους και στις περιφέρειες που κανένας συνδυασμός δεν λάβει ποσοστό τουλάχιστον 43% + 1 ψήφο οι εκλογές θα επαναληφθούν την ερχόμενη Κυριακή με αντιπάλους τους δύο πρώτους σε εκλογική δύναμη υποψηφίους δημάρχους και περιφερειάρχες.
Οι νέες αρχές θα εγκατασταθούν την 1η Ιανουαρίου 2024 και η θητεία τους, που θα είναι πενταετής, θα λήξει στις 31 Δεκεμβρίου 2028.
