Ερχόμαστε εδώ, εβδομήντα χρόνια μετά, προσκυνητές του ολοκαυτώματος… Ερχόμαστε με βαθύ αίσθημα ευθύνης και με την υποχρέωση που απορρέει από τη θυσία τους να μην επιτρέψουν ποτέ ξανά τέτοιες θηριωδίες.
«Ος αν τα ονόματα επίστηται, επίστασθαι και τα πράγματα», έλεγε ο Πλάτωνας, δηλαδή όποιος ξέρει τα ονόματα των πραγμάτων, ξέρει και τα πράγματα τα ίδια.
Και είναι έτσι. Οι λέξεις μιλάνε από μόνες τους…μαρτυρούνε πολλά.
Στον όρο «δημοκρατία» πρώτο συνθετικό είναι ο δήμος, ο λαός, οι πολλοί, ίσως και όλοι.
Στη ρίζα της λέξης φασισμός, είναι οι περίφημες fasces, μια δέσμη ράβδων τυλιγμένων γύρω από ένα πέλεκυ, σύμβολο της εξουσίας των δικαστών στην αρχαία Ρώμη.
Δηλαδή μέσα στο όνομά του ο φασισμός κρύβει την βία και δείχνει ότι η αναφορά δεν είναι ο λαός αλλά ανώτερες κοινωνικές τάξεις που επιβάλλουν βίαια την εξουσία τους.
Είναι εύκολο να εντοπίσουμε, στην Ευρώπη τουλάχιστον, ιστορικά το φαινόμενο. Μουσολίνι, Χίτλερ, τα εγκλήματα του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου.
Έχουμε ακόμα σημάδια από τις σφαίρες του ναζί Γερμανού κατακτητή. Στο Δίστομο και τα Καλάβρυτα. Στο Κομμένο, στην Παραμυθιά, στη Μουσιωτίτσα, στο Κεφαλόβρυσο, στο Ζαγόρι, στους Λιγκιάδες.
Ήταν 3 Οκτωβρίου 1943.
Οι Γερμανοί κατέκαψαν τα λιγοστά σπίτια, τα υποστατικά και τις αποθήκες, άλλους έστησαν στο πλάτωμα, με θέα στον κάμπο και στη λίμνη των Ιωαννίνων, άλλους τους εκτέλεσαν μπροστά στα ανώφλια των σπιτιών ή μέσα στις κάμαρες και στα κατώγια.
Το πρωί της 3ης Οκτωβρίου ξεκινά με καταιγισμό πυρών πυροβολικού και όλμων, που προετοιμάζουν την άνοδο των καμιονιών, αργά το μεσημέρι, αλλά ελάχιστα πλήττουν το χωριό. Όταν οι Γερμανοί αποχωρούν ο απολογισμός είναι φρικτός: 92 νεκροί, μεταξύ των οποίων 34 παιδιά ηλικίας 6 μηνών ως 11 ετών,37,κυρίως,γυναίκες,30 έως 64 ετών, και 11 άνω των 70 ετών.
Πλήρως κατεστραμμένα από τις φωτιές 43 σπίτια και 57 υποστατικά, στάβλοι και καλύβες. Στα μεταπολεμικά χρόνια κανένας από τους υπαιτίους του εγκλήματος δεν παραπέμφθηκε σε δίκη και δεν τιμωρήθηκε. Στη μηνιαία αναφορά της Μεραρχίας προς το Γενικό Επιτελείο της Βέρμαχτ η επιχείρηση περιγράφεται ως εξής: «Από το χωριό Λιγκιάδες και τα υψόμετρα 1015 και 1277 ασθενής αντίσταση του εχθρού.50 (!) πολίτες εξοντώθηκαν. Οι Λιγκιάδες αποτεφρώθηκαν.Λάφυρα,20 μουλάρια».
Οι νεκροί μας είναι η μνήμη.
Είναι η μνήμη που μας τροφοδοτεί, που μας οδηγεί και που μας δίνει τους μεγάλους στόχους. Είναι η μνήμη που επιβάλλει να δώσουμε μία πνοή ελπίδας.
Στις σημερινές δύσκολες συνθήκες, η υποχρέωση έναντι των νεκρών μας, γίνεται ακόμη πιο μεγάλη. Γίνεται υποχρέωση όλων μας.
Να μην επιτρέψουμε ποτέ φασιστικά φαινόμενα στον τόπο που γέννησε τη Δημοκρατία. Να χτυπηθεί ο ντόπιος ναζισμός σε όλες τις μορφές του.
Η δημοκρατία είναι το πολίτευμα που συγχωρεί. Όμως δεν θα υπάρχει αν επικρατήσουν οι ναζιστές.
Η ιδεολογική επίθεση της δημοκρατίας σε συνδυασμό με την επίλυση οικονομικών προβλημάτων, προβλημάτων ανεργίας και φτώχιας αποτελούν μονόδρομο.
Συστράτευση λοιπόν όλων.
Εκ μέρους του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου μας σας ζητώ να βοηθήσετε όλοι.
Να είναι αιωνία η μνήμη των προγόνων μας που βάναυσα χάθηκαν».
