Γράφει ο Γιώργος Ζάρρας, αρχειονόμος
Τελικά η σκέψη του Ρίνους Μίχελς βρήκε την τέλεια εφαρμογή της… στην Ισπανία. Ο Ολλανδός προπονητής της μεγάλης ομάδας του Άγιαξ, τη δεκαετία του ’70, ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε αυτό που λέμε ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο. Πολύ τρέξιμο, ασφυκτική πίεση, εναλλαγές θέσεων, διατήρηση της κατοχής της μπάλας. Ο Άγιαξ τότε έκανε την επανάσταση όπως και η εθνική Ολλανδίας, μόνο που σε εθνικό επίπεδο οι Ολλανδοί δε κατάφεραν να πάρουν κάτι (μάλλον άδικα). Εκείνη η πρώτη απόπειρα δεν είχε συνέχεια στα αμέσως επόμενα χρόνια.
Η επόμενη βελτιωμένη έκδοση της συλλογιστικής του Μίχελς ήρθε στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Ο Λουίς Φαν Γκάλ με τα πιτσιρίκια του έκανε τον ποδοσφαιρικό κόσμο να παραμιλάει. Η ταχύτητα βελτιώθηκε, η δύναμη, η κατοχή μπάλας, όλα αυτά. Για δύο χρόνια ο νέος Άγιαξ ήταν άτρωτος. Η ξέφρενη διετής αήττητη πορεία τότε σταμάτησε μπροστά σε έλληνες. Ο Παναθηναϊκός ήταν η πρώτη ομάδα που νίκησε εκείνον τον απίθανο Άγιαξ και μάλιστα εκτός έδρας.
Η νέα αυτή πορεία του Άγιαξ σταμάτησε σχεδόν απότομα. Ο λόγος ήταν οικονομικός. Οι καλοί επιχειρηματίες Ολλανδοί ξεπούλησαν σχεδόν αμέσως την καλή φουρνιά! Όπως ο Κρόιφ το ’70, έτσι και αυτοί μετακόμισαν σχεδόν όλοι στη Βαρκελώνη! Στη Μπαρτσελόνα πάντα πίστευαν ότι η πολυπόθητη αναγέννηση της ομάδας καθώς και η αποποίηση του χαρακτηρισμού looser θα έρθει από την Ολλανδία! Ο Κρόϊφ σαν προπονητής δε τα κατάφερε στις αρχές της δεκαετίας του ’90 να κάνει την ομάδα υπερδύναμη, όπως είναι σήμερα.
Η μετακόμιση του Φαν Γκααλ και η δημιουργία ενός νέου Άγιαξ στη Βαρκελώνη, ούτε αυτή απέδωσε. Όλα αυτά όμως τα χρόνια που η Μπαρτσελόνα βολόδερνε στη σκιά της Ρεάλ και δαπανούσε αμέτρητα χρήματα, ο Κρόιφ έκανε αυτό που δεν κατάφερε ούτε ως παίκτης, ούτε ως προπονητής. Από τη θέση του τεχνικού διευθυντή κατάφερε να μπολιάσει με την ιδέα του Μίχελς τα ποδοσφαιρικά τμήματα υποδομών της ομάδας. Έλυσε τον μεγάλο γρίφο!
Πώς καταφέρνεις έναν παίκτη που ξέρει μεγάλη μπάλα να τρέχει, να μαρκάρει, να παίζει για την ομάδα αλλά και να βγάζει το ταλέντο του στο γήπεδο; Τον μεγαλώνεις έτσι! Αυτό και έκαναν! Παίκτες που σε άλλες ομάδες θα ήταν απλά, ηγέτες, στη Μπαρτσελόνα είναι τα πάντα. Είναι αυτοί που θα τελειοποιήσουν την ιδέα του Μίχελς. Ομοιόμορφα δομημένα στρατιωτάκια που ξέρουν όμως «καντάρια» μπάλα!
Η λογική; Όταν έχουμε εμείς τη μπάλα μπορούμε να κάνουμε τα πάντα. Έτσι βλέπουμε κάτι απίθανα ποσοστά κατοχής της μπάλας, χιλιάδες πάσες, απίστευτο πρέσιγκ και όταν χρειάζεται,το κάτι παραπάνω που μόνο το ταλέντο μπορεί να σου δώσει! Είναι σα να έχεις ένα ιταλικό αυτοκίνητο, με γαλλική φινέτσα, γερμανική στιβαρότητα και γιαπωνέζικη αξιοπιστία! Δεν αντέχεται η τελειότητα! Χάνει το νόημα η ζωή.
Μόνο που το ποδόσφαιρο είναι πόλεμος. Και στο πόλεμο παίζει ρόλο και η ψυχή. Μόνο έτσι μπορεί να αντιμετωπιστεί μια τέλεια ποδοσφαιρική μηχανή. Αυτό μου δε μ’ αρέσει είναι ότι οι Ισπανοί έπαψαν να παίζουν σαν Ισπανοί. Αν συνεχίσουν έτσι, φοβάμαι ότι δε θα ξαναχαρούμε ενέργειες έξω από τα πλάνα, όπως αυτές του Μπουντραγκένιο, του Σαντιλιάνα, του Ραούλ, ακόμα και του Καμάτσο.
Οι σκληροτράχηλοι, loosers μπαλαδόροι της Ιβηρικής μετατράπηκαν σε ειδικευμένες, τέλειες ποδοσφαιρικές μηχανές που πάντα νικάνε! Μετάλλαξη λέγεται αυτό. Ούτε οι ίδιοι δε το αντέχουν και ας πανηγυρίζουν τις νίκες. Δεν είναι πια Ισπανοί, αλλά κάτι άλλο. Κάτι που σκέφτηκε ένας ξένος και το εφάρμοσαν αυτοί. Μακριά από την ιδιοσυγκρασία τους. Μακριά από τις συγκινήσεις που μας προσέφεραν όταν έπαιζαν σαν Ισπανοί. Το παιχνίδι τους έγινε πιο μονότονο και απ’ αυτό των Γερμανών, αλλά πιο γρήγορο. Παίξε ισπανικά και ας χάσεις. Μη μας στερείς την έκπληξη. Δε γίνεται ένα «φουσκωμένο» Seat να κερδίζει για πλάκα μια Ferrari!!!
