Γράφει ο paratiritis
[email protected]
Ποιο είναι το χαρακτηριστικό μιας «οικονομικής φούσκας»; Μα ποιο άλλο; Ακούς να τη συζητούν παντού! Όπως ακριβώς τώρα με τα περιβόητα «φωτοβολταϊκά». Ακόμη και άνθρωποι που δεν έχουν την παραμικρή σχέση με το αντικείμενο. Ακόμη και άνθρωποι (και αυτό είναι τραγικό) που είναι υπερδανεισμένοι και ζουν με (πρόσθετα) δανεικά, ονειρεύονται να “κάνουν μια μονάδα” και να “πιάσουν την καλή”, το αιώνιο Ελληνικό όνειρο [γενεσιουργός αιτία πολλών σημερινών μας προβλημάτων όπως έχω γράψει και σε άλλα σημειώματα]. Ακόμη και άνθρωποι που νόμιζαν ότι το ρεύμα είναι κάτι που το βρίσκουμε στο υπέδαφος! και η μόνη σχέση που έχουν με αυτό είναι το …ρολόι της ΔΕΗ! Η χαριστική δε βολή (μου) δόθηκε τις προάλλες, όταν έγινα δέκτης σχετικής ερώτησης, από …καθηγητή φιλολογίας!
Αυτή είναι η κοινωνία μας όμως και αυτός είναι ο Ελληνικός τρόπος σκέψης. Στο σημερινό σημείωμα δεν θα είχε αξία απλώς να καταγράψω την κατάσταση. Μας είναι λίγο πολύ γνωστή. Όλοι μας έχουμε στον περίγυρο μας ιστορίες ανθρώπων που «ετοιμάζουν μια μονάδα με φωτοβολταϊκά» και που «εξασφάλισαν και κρατική επιδότηση, για να μη πληρώσουν τίποτα». Είναι λίγο πολύ γνωστή η κατάσταση, αλλά και η μανία των συμπατριωτών μας να πέφτουν με τα μούτρα σε κάθε νέο “ελντοράντο”. Χαρακτηριστικά τα όσα συνέβησαν στην Αιτωλοακαρνανία, όπου οι διαφορές για τον αριθμό πρωτοκόλλου μεταξύ των επενδυτών λύθηκαν με …ξύλο! Επειδή όμως όπως είπα δεν θα είχε καμία αξία απλά να το διαπιστώσουμε, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μια ψύχραιμη και τεκμηριωμένη ανάλυση του αν τελικά συμφέρει να επενδύσει κάποιος στην τεχνολογία αυτή, ή όχι. Σημειώνω παρακάτω μερικά ζητήματα κλειδιά:
1. Τα φωτοβολταϊκά δεν επιδοτούνται πια, οπότε τέλος στα όνειρα όσων σχεδίαζαν τις γνωστές υπερτιμολογήσεις. Αυτό σημαίνει ότι όποιος θέλει να επενδύσει, πρέπει να έχει κεφάλαιο και να πάρει μόνος του το ρίσκο. Τελεία και παύλα. Όποιος μπορεί προχωράει. Τέλος στις υπερτιμολογήσεις που θα τις περάσει ένας “κολλητός με κονέ” στο Χ / Ψ / Ζ επενδυτικό πρόγραμμα.
2. Η “εγγυημένη τιμή αγοράς” της παραγόμενης ενέργειας θα βαίνει συνεχώς μειούμενη, βάσει νόμου – πολύ σημαντικό! Σίγουρα κατά τη διάρκεια του συμβολαίου του παραγωγού με τη ΔΕΗ θα είναι σταθερή, αλλά η απόλυτη τιμή αγοράς KWh θα εξαρτάται από το χρόνο σύνδεσης στο δίκτυο.
3. Όποιος ασχοληθεί με το θέμα πρέπει να υπερνικήσει τη λερναία ύδρα της ελληνικής γραφειοκρατίας. Τελευταία βέβαια απλοποιήθηκε η διαδικασία καθώς σε εγκαταστάσεις μικρής ισχύος δεν απαιτείται πολεοδομική άδεια.
4. Προβληματικές “Εταιρείες” δήθεν συμβούλων που εξαπατούν – Υπάρχουν βέβαια και ικανοί επαγγελματίες μελετητές, πολύ εξειδικευμένοι με άριστη γνώση του θέματος – δεν λέω ότι είναι όλοι απατεώνες. Πολλοί ΕΙΝΑΙ όμως!
5. Τα τραπεζικά δάνεια είναι (ως συνήθως) δυσβάστακτα και με πολλά κρυφά κόστη και “αναγκαστικές πρακτικές” – για να το πούμε λίγο πιο light.
6. Απαιτείται πάντα ασφάλιση της μονάδας, με επίσης σεβαστά κοστολόγια, που δεν φαίνονται με την πρώτη ματιά.
7. Υπάρχει πάντα κόστος συντήρησης, που επίσης δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά: Αυτό περιλαμβάνει φύλαξη εγκατάστασης, καθαρισμό των Φ/Β συστοιχιών, φθορές, αντικαταστάσεις υλικού, κ.λ.π.
Με βάση τα παραπάνω, προκύπτει το συμπέρασμα ότι σε καμία περίπτωση δεν γίνεται απόσβεση σε 3-4 χρόνια όπως ισχυρίζονται συνήθως οι πωλητές των εταιρειών, αλλά σε τουλάχιστον 8 – 12. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά είναι μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογία. Και ότι μπορεί πολλά να προσφέρει στην κάλυψη ενεργειακών αναγκών, με τον καλύτερο για το περιβάλλον τρόπο, αποκεντρωμένα, κλπ. Όμως είναι ακόμα ΠΟΛΥ ΑΚΡΙΒΗ και διαθέτει ΧΑΜΗΛΗ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ.
Η προσωπική μου εκτίμηση, είναι ότι όποιος διαθέτει τα κεφάλαια και μπορεί να αποφύγει τον τραπεζικό δανεισμό και τη συνακόλουθη εξάρτηση, μπορεί να προχωρήσει. Όχι βέβαια με σκοπό “να πιάσει την καλή”, αλλά να συμπληρώσει κάπως το εισόδημα του, παίρνοντας για τα κεφάλαια του μια απόδοση λίγο καλύτερη από την τραπεζική κατάθεση.
Σε καμία περίπτωση δεν αξίζει κάποιος να δανειστεί και να προχωρήσει σε τέτοιες επενδύσεις, διότι τότε οι μόνοι ευχαριστημένοι θα είναι οι τράπεζες και οι εταιρείες φωτοβολταϊκών. Όχι πάντως ο ίδιος, που θα λάβει ένα δυσανάλογα μεγάλο ρίσκο σε σχέση με την οικονομική του απόδοση.
Επιστρέφοντας λοιπόν στο αρχικό ερώτημα του σημειώματος: Ευκαιρία ή Φούσκα; Θα απαντήσω ότι για κάποιους είναι πραγματικά ευκαιρία. Εύκολα όμως μπορεί να εξελιχθεί σε μια απίστευτη φούσκα, όπου η «φούσκα του χρηματιστηρίου» θα ωχριά μπροστά της! Το μέλλον θα δείξει!
